Anneye yarım mesai tam maaş!

Doğum izinleri sonrası annelere tanınan yarı çalışma ödeneğinin daha etkin uygulanması Yeni Ekonomi Programı’nda yer aldı. İŞKUR’dan alınan ödenek için işlemler kolaylaşacak.

Anneye yarım mesai tam maaş!
Yeni Asır Gazetesi'nden Faruk Erdem'in yazısı...

Yeni Ekonomi Programı'ndan anneler için de bir müjde çıktı. Yarım çalışma ödeneği bundan sonra daha etkin olarak kullanılacak ve çalışan annelere destek devam edecek. İsterseniz İŞKUR'un hazırladığı soru cevaplarla şu anda uygulanan sistemi anlatalım.

Kimler yarım çalışma ödeneğinden faydalanabilir?

Doğum sonrası analık hali izni bitiminden itibaren kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçiler yarım çalışma ödeneğinden faydalanabilir.

Şartları nelerdir?

1) İşçinin adına doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son üç yılda en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması,
2) Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması,
3) Analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması, gerekmektedir.

Hangi belgeler ile nereye başvuru yapılabilir?

Analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması gerekmektedir. Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülerek ödeme yapılmaktadır.

Yarım çalışma yapılacak süre ne kadar?

Yarım çalışma süresi;
- Birinci doğumda 60 gün,
- İkinci doğumda 120 gün,
- Sonraki doğumlarda ise 180 gündür.
Çoğul doğumlarda bu sürelere 30 gün eklenmektedir.
Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süreler 360 gün olarak uygulanmaktadır.

Yarım çalışma ödeneği en fazla ne kadar süreyle ödenir?

- Birinci doğumda en fazla 30 gün, - İkinci doğumda en fazla 60 gün,
- Sonraki doğumlarda en fazla 90 gün,
- Çocuğun engelli doğması hâlinde en fazla 180 gün, yarım çalışma ödeneği ödenmektedir.
Çoğul doğumlarda ilave edilen 30 gün için 15 gün yarım çalışma ödeneği ödenmektedir.

Yarım çalışma ödeneği nasıl hesaplanmaktadır?

Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, kişinin çalıştığı işte aldığı ücret ne olursa olsun, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır. Yarım çalışma ödeneği, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamaktadır.

Yarım çalışma ödeneği nereden, nasıl ve ne zaman alınabilir?

Yarım çalışma ödeneği, çalışılan aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan sonraki ikinci ay içinde aylık olarak ödenmektedir. Örneğin Şubat ayında gerçekleştirilen yarım çalışma uygulamasına ilişkin ödenek, Nisan ayı içinde ödenmektedir. İlgililer ödemelerini TC Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak alabilmektedir.

Yarım çalışma ödeneği hangi hallerde kesilmektedir?

- Geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazananlara, bu durumun devamı süresince,
- Çocuğun hayatını kaybetmesi ve/veya evlatlık halinin ortadan kalkması durumunda,
- Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilen kişinin, bu süre zarfında başka bir işte çalışması halinde,
- İlgilinin çalıştığı işyerinden ayrılması durumunda, yarım çalışma ödeneği kesilir.

Yarım çalışma ödeneği ödenen günlere ilişkin hangi primler yatırılmaktadır?

Yarım çalışma ödeneği ödenen dönem için, asgari ücret üzerinden yüzde 20'si tutarında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12.5'i tutarında genel sağlık sigortası primi işçi ve işveren payları olarak toplam yüzde 32.5 oranında prim ilgili sosyal güvenlik kurumlarına İşsizlik Sigortası Fonundan yatırılmaktadır.

Yarım çalışma ödeneği hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ödenir mi?

Yarım çalışma yapan kişinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve yarım çalışma ödeneği, yarım çalışılan süreye orantılı olarak işveren ve İŞKUR tarafından paylaşılarak ödenmektedir.

YENİLİKLER GELECEK

Önümüzdeki dönemde bu konuda yeni düzenlemeler ile kolaylaştırıcı ve etkinliği artırıcı tedbirler alınacak. Bu arada özellikle memur annelerin beklediği yarım çalışma ile ilgili yönetmeliğin de çıkmasını bekliyoruz. Umarız pazartesi meclis açıldığında ilk konuşulacak konuların arasında olacak. Böylece memur anneler de yarım çalışma hakkını kullanabilecek. Bilindiği gibi bu hakkı işçi anneler kullanabiliyor.

Faruk ERDEM / Yeni Asır Gazetesi