BDDK'dan bankalara "ekonomik kriz" ayarı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, devam eden küresel krize karşı bankalara ek yük getirecek sistemik risk tedbiri için çalışma başlattı. Uzmanlara göre TL'deki değer kaybı ve sermaye yeterlilik oranları bunda etkili oldu.

BDDK'dan bankalara "ekonomik kriz" ayarı
Bugün'den Hasan Önal'ın haberine göre Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), geçtiğimiz günlerde "Sistemik Önemli Bankalar Hakkında Yönetmelik Taslağı’nı kamuoyunun görüşüne açtı.

İlave çekirdek sermaye

Taslak, sistemik önemli bankaların belirlenmesine, bu bankaların tampon olarak bulundurmaları gereken ilave çekirdek sermaye ile tabi olacakları diğer yükümlülükler ve bu sermayenin karşılanamaması halinde yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esasları kapsıyor. Taslağa göre 2016'dan tibaren bankalar risk ağırlıklı varlıklarına göre 4 grupta incelemeye alınacak. Gruplamada bankaların bir önceki yılın aralık ayı verileri kullanılacak.

Türkiye'de kullanılmadı

2008 Küresel Krizi ile beraber dünyada uygulanan sistemik risk tedbirleri, Türkiye’de kullanılmamıştı.Ancak TL mevduattaki aşınma ve sermaye yeterlilik oranlarındaki azalma BDDK’yı yeni tedbirler almaya yönlendirdi. Türkiye’deki bankaların ortalama sermaye yeterlilik oranı, 2015 yılı Ağustos ayı itibariyle 14.8. Bu oran 2009 yılında yüzde 20,6, 2014 sonunda yüzde 16,3'tü.

Bankalara ek yük getirir

Taslakla ilgili değerlendirme yapan Fatih Üniversitesi Bankacılık ve Finans Bölüm Başkanı Doç. Dr. Eyüp Bastı, taslak yönetmelikteki '4. Grup'a sistemik önemi fazla olan ya da büyük olmaları nedeniyle finansal sıkıntıya düştüklerinde finansal sistemi sarsabilecek bankalar dahil edileceğini dile getirdi.Bastı, sistemde önemi fazla olan bankaların ilave sermaye bulundurmasının isteneceğini dile getirdi.

Risk karşılığı yükseldi

Bastı ayrıca, sermaye yeterliliğindeki düşüşe döviz kurlarının artması ve yükselen faizlerin sebep olduğunu belirtti. Döviz arttığında bankaların ayırması gereken risk karşılığının arttığını, faizler artınca da satılmaya hazır menkullerinin değerinin düştüğünü kaydetti.

Kırılma noktası olmasın

Es­ki Ma­li­ye Ba­ka­nı ve CHP Mil­let­ve­ki­li Ze­ke­ri­ya Te­mi­zel, yüz­de 14,8'lik ser­ma­ye ye­ter­li­lik ora­nı­nın çok dü­şük ol­du­ğu­nu ifa­de et­ti. Bu ko­nu­da ban­ka­la­ra uya­rı­lar yap­ma­sı­nın ka­çı­nıl­maz ol­du­ğu­nu be­lir­ten Te­mi­zel, ban­ka­la­rın Tür­ki­ye­’de bir da­ha kı­rıl­ma nok­ta­sı ol­ma­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni vur­gu­la­dı.

Tamponlar gevşemeli

Dün  İstanbul'da, CEO Club toplantısında konuşan Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Hüseyin Aydın, şunları söyledi: "Gelecek yıl Basel III'e başlayacağız; bilhassa sermaye yeterlilik rasyosu (SYR) açısından yeni bir yük getirilmemesi için geçmişte sektöre getirilen tamponların biraz gevşetilmesini istiyoruz” dedi.

Şirketlerden 100 çeşit masraf alıyorlar

Bu gü­ne ka­dar da­ha çok ban­ka­lar ile bi­rey­sel tü­ke­ti­ci­ler ara­sın­da ya­şa­nan so­run­la­rın şir­ket­le­ri de mağ­dur et­ti­ği be­lir­til­di. Son za­man­lar­da bi­rey­sel tü­ke­ti­ci­ler ka­dar ku­rum­la­rın da ban­ka­lar ile so­run­lar ya­şa­ma­ya baş­la­dı­ğı­nı be­lir­ten Avu­kat Ce­vat Kaz­ma, şir­ket he­sap­la­rın­dan fark­lı isim­ler al­tın­da 100’e ya­kın mas­raf alın­dı­ğı­nı ve bu mas­raf­la­rın bir­ço­ğu­nun Yar­gı­ta­y’­ın ver­di­ği ka­rar ile ge­ri alın­ma­sı­nın müm­kün ol­du­ğu­nu söy­le­di.

De­ne­tim var ce­za yok

Güm­rük ve Ti­ca­ret Ba­ka­nı Ce­nap Aş­cı, 47 ban­ka için­de­ki 34 mev­du­at ban­ka­sı­nın 30’u­nun Tü­ke­ti­ci Ka­nu­nu­’na mu­ha­le­fet et­tik­le­ri ge­rek­çe­siy­le de­net­len­di­ği­ni açık­la­mış­tı. Bu de­net­le­me­le­rin ce­za ver­mek için de­ğil, ban­ka­la­ra reh­ber­lik et­mek için ya­pıl­dı­ğı be­lir­til­miş­ti. Tü­ke­ti­ci Ka­nu­nu­’na mu­ha­le­fet eden ban­ka­la­rın ce­za­lan­dı­rıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni söy­le­yen Kaz­ma, “Or­ta­da bir ka­nun var ise bu­na uyul­ma­sı ge­re­ki­yo­r” de­di.

Da­va­lar yüz­de 25 art­tı

Tü­ke­ti­ci­le­rin en çok ban­ka­lar ile prob­lem ya­şa­dı­ğı­nın al­tı­nı çi­zen Ce­vat Kaz­ma, Tü­ke­ti­ci Ha­kem He­yet­le­ri, Tü­ke­ti­ci Mah­ke­me­le­ri ve Yar­gı­ta­y’­ın tü­ke­ti­ci da­va­la­rı­na ba­kan da­ire­le­rin­de ina­nıl­maz yo­ğun­luk­la­rın ya­şan­dı­ğı­nı söy­le­di. Ban­ka­la­ra tü­ke­ti­ci­ler ta­ra­fın­dan açı­lan da­va sa­yı­sın­da da her yıl yak­la­şık yüz­de 25 ar­tış ol­du­ğu­nu ifa­de et­ti. Kaz­ma, kre­di dos­ya mas­raf­la­rı­nın Yar­gı­ta­y’­ın em­sal ka­ra­rı çer­çe­ve­sin­de da­va açıl­ma­dan öden­me­si ge­rek­ti­ği­ni söy­le­di.