HIV Pozitiflere sağlık ihlali yapılıyor!..
Avukat Habibe Yılmaz Kayar, 1 Aralık Dünya AIDS Günü nedeniyle HIV ile yaşayanların uğradığı hak ihlalleri hakkında bilgi verdi.
Av. Kayar, Türkiye’de HIV ile yaşayanların en fazla ihlâle
uğradıkları alanın sağlık kuruluşları olduğunu, iş yerlerinde ise
ayrımcılığın giderek artığını belirtti.
Avukat Habibe Yılmaz Kayar, 2005 yılından bu yana HIV pozitif ile
yaşayan kişiler için, Pozitif Yaşam Derneği’nin yürüttüğü hukuki
danışma projesinde görev yapıyor. HIV pozitif tanısı alan kişilerin
bilgilerinin tıbbi zorunluluk ve hakim kararı olmaksızın
başkalarıyla izinsiz paylaşılamayacağını söyledi. Av. Kayar,
“HIV pozitif kişilerin işten çıkarılma, okula alınmama,
sosyal hayatta ayrımcılığa uğrama gibi pek çok hak ihlali ile
karşılaşmalarına yol açan bir damgalama süreci yaşadıklarını
biliyoruz. Hatta bu kişilerin ameliyat taleplerinin de
karşılanmadığına çok kez tanık oldum. Bu tür durumlar büyük bir hak
ihlalidir” dedi.
HAK İHLALİ SUÇTUR
Türkiye’de HIV ile ilişkin hiçbir yasal düzenleme bulunmadığını anlatan Av. Kayar, HIV pozitifli kişilerinde tüm insanlar gibi haklardan eksiksiz ve tam yararlanma hakkına sahip olduğunu belirtti. Av. Kayar, “Hak ihlali yaşayanlar hukuksal olarak hakkına aramalıdırlar. Dava açtıklarında da kimlik bilgilerinin paylaşılmaması, duruşmaların kapalı yapılması, kararın, hükmün kamuya açılmaması gibi adalete ulaşımda caydırıcı olan alanların bir an önce giderilmesi gerekmektedir. Uluslararası standartlarda ‘Bir bilgiyi koruyamıyorsan, kaydetme’ bilgisi vardır. Cinsel hayat ve tıbbi sağlık tanılarına ilişkin bilgilerde yüksek güvenlikle korunması gereken bilgilerdir. Bu paylaşım özel hayatın gizliliğinin ihlali anlamına gelmektedir. Türk ceza kanununda bu bir suçtur” diye konuştu.
KADIN VE ÇOCUKLAR DEZAVANTAJLI
Kadınlar ve çocukların genel olarak sağlık sistemine ulaşmakta
genelde dezavantajlı olduğunun söylenebileceğini ifade eden Av.
Kayar sözlerine şöyle devam etti: “Kadınlar ve çocuklar HIV
konusunda bilgiye ulaşmada hatta tedaviye ulaşmada zorluk
çekmektedirler. Başlangıçta HIV pozitif ile ilgili eşcinsel tanı
olarak adlandırılan bu durumun istatistiklerde çok farklı olduğu
görülmüştür. Eşcinsellerin istatistikler içinde yeri yüzde 8. Son
yıllarda giderek artan sayıda kadın ve çocuklarda HIV tanısı
alınıyor. Kadınlardaki artışın sebebi daha geç tanı almaları.
Genelde doğum öncesi yapılan testlerle bu anlaşılabiliniyor. Tedavi
olmayan vakalarda bebeğe geçiş oranı daha yüksek.”
NİHAL IŞIK