'Süratli Ali' bilmecesi!..
ABD’nin İran’la işbirliği iddiasıyla kara listeye koyduğu Canko konuştu.
İRAN’a silahlandırılabilir sürat teknesi sattığı iddiasıyla ABD’nin
kara listeye aldığı Ali Canko, “2011 yılında İranlı Tiva
şirketi sürat teknesi almak için bana ulaştı ama fiyatta
anlaşamadık. Daha sonra bizden tekne malzemesi istediler.
Hesabıma para gönderdiler ama ben bir şey
göndermedim” dedi.
ABD Hazine Bakanlığı, geçtiğimiz hafta Türkiye’nin de aralarında
bulunduğu bir dizi ülkedeki şirket ve kişileri, İran’a yönelik
yaptırımları deldikleri gerekçesiyle kara listeye aldı. Bu kişiler
arasında yer alan ve İran’a silahlandırılabilir sürat tekneleri
temin ettiği belirtilen Ali Canko’nun İran merkezli Tiva Sanat
Grubu ile İran Devrimciler Tugayı’nın (IRGC) Donanma güçlerince
kullanabileceği silah donanımlı sürat teknesi yapmasına yardım
ettiği iddiası yer aldı. Tiva Kara, Tiva Darya ve Tiva Polymer adlı
şirketlerin Tiva Sanat Grubu’nun iştiraki olduğu kaydedilen
açıklamada, “Ali Canko, Tiva Sanat Grubu’nun çeşitli
uluslararası tedarikçilere ödeme yapması için finansal aracılık
yapmıştır” denildi.
TEHLİKELİ GÖRÜYORLAR
Türkiye’den listeye giren tek isim olarak dikkat çeken Ali Canko’ya
ulaştık ve ABD’nin iddialarını sorduk. Canko, 150 kilometre hızla
dünya rekoru kıran sürat teknesi tasarladığını ve ürettiğini
belirterek, “Bunun dışında otomobil, uçak da geliştiriyorum.
ABD’nin yaptığı karalama ve yayınladığı liste yaptığım bu tekneyle
ilgili. Beni çok tehlikeli görüyorlar çünkü en iyi tekneleri
yapıyorum. Ben yarışçıyım, tasarımcıyım ve mühendisim. Hukuksal bir
problemi yoksa herkese tekne satarım” dedi. Türkiye ile İran’ın çok
sıkı alışverişte olduğunu ve Türkiye’de 72 bin İran şirketinin
olduğunu hatırlatan Canko, İran’la ilişkilerini ise şöyle
anlattı:
10 TEKNE İSTEDİLER
“İranlı Tiva Sanat Grubu, yaptığım sürat teknesini görmüş
ve 2011 yılında benimle temas kurdu. Benim yaptığım ve şu anda
İzmir’de olan tekneden 10 adet istediler. Ben işimi yapıyorum. İran
gibi bir çok ülkeden de bu tekne için teklif geldi. Teknenin
‘yarış’ tipi 4 milyon Euro civarında. Bunu lüks tekneye
çevirirseniz 10 milyon Euro’lu buluyor. Ancak İranlı şirketle fiyat
konusunda anlaşma sağlayamadık. Yani istedikleri indirimi yapmadık.
Ben bu şirketin İran Devrimciler Tugayı’yla çalışıp çalışmadığını
bilemem. Benim gibi bir çok ülkeden tekne alıyorlar. İran
Devrimciler Tugayı’nın elinde bugün 12 bin tekne var. Amerikan
malı, İngiliz, Fransız malı tekneler var. Ben Tiva’nın benden
alacağı tekneleri ne yapacağını bilmiyordum. Ama bugün her sürat
teknesi rahatlıkla silahlandırılabilir. Ben sürat teknesi
satıyorum, savaş teknesi değil.”
PARAYI GÖNDERDİLER
“Tiva Grup’la fiyat konusunda anlaşamayınca bizden bu kez parça ve
çizim almak istediler” diye konuşan Canko, “Tekne
çizimleri, fiberglass, köpük, şaft gibi parçalar
istediler” açıklamasını yaptı.
Canko, “Bu parçalarla ilgili İranlı şirket bize bir kaç
milyon dolar para gönderdi ama biz henüz hiçbir şey göndermedik.
Çünkü fiyat konusunda yine sıkıntı çıktı. Biz de bize gönderilen
parayı bu parçaları alacağımız şirketlere gönderdik. Bunların
belgeleri elimizde ve avukatımızda” dedi.
Canko sonuç olarak İran’a ne bir tekne ne de tekne malzemesi
göndermediklerini belirterek, “Ortada onlardan bize
gönderilen bir para var. İran’lı şirketlerin bir çok ülkede
ambargoyu delmek için şirketleri bulunuyor. Dubai’de var
Avrupa’da var. ABD Hazine Bakanlığı’nın bizi İran’dan
gönderilen para yüzünden takibe aldığını ve kara listeye koyduğunu
düşünüyorum” yorumunu yaptı.
İtalya’da şirket Türkiye’de
home-office
ALİ Canko’nun sürat teknesiyle yaptığı hız rekoru denemelerinden,
süper spor otomobil üreterek uluslararası markalara rakip olmaya
kadar giden oldukça farklı girişimleri bulunuyor. Canko’nun İzmir
Ticaret Odası kayıtlarına göre, İ.A.&M. Motor
Otomotiv Plan Proje Araştırma Planlama Sanayi adlı bir şirketi
bulunuyor. 2009 yılında Edonis markasıyla otomobil üreten
Canko, “Ben Türk vatandaşıyım. İtalya’da şirketim var,
Türkiye’de işlerimi home-office üzerinden
yürütüyorum” dedi.
Küçücük Canko ABD’ye ne
yapabilir?
ABD’ye karşı hukuk savaşı başlattığını söyleyen Ali Canko,
“Avukatım ABD’nin internet sitesindeki listeden
adımın çıkartılması için mücadele ediyor. Ama ben küçücük Ali
Canko’yum, karşımdaki koskoca Amerika” dedi.
EMRE ÖZPEYNİRCİ / HÜRRİYET İNTERNET SİTESİ