10 bin yıl önceki gibi beslenin..

× Safra kesesi rahatsızlıkları Türkiye'de yoğun mu?
Maalesef, sekiz kadından birinde görülüyor. Erkeklerde daha az görülür. 

× Safra kesesi taşı neden oluşuyor?
Safranın akışkanlığını sağlayan kolesterol, safra tuzları ve desitin'dir. Bu maddelerin belli oranlarda olması gerekir. Eğer bu oran değişirse -özellikle de kolesterol çabuk değişkenlik gösterebilir- safrada çökelti miktarı artıyor. Bu çökeltinin üzerinde herhangi bir mikroorganizma oluştuğunda taş için bir çekirdek oluşur. Ayrıca safra kesesi bir depodur. Besinler 12 parmak bağırsağına gelince, bir uyarı verilir: 'Kasıl, bana safrayı gönder!' Safra da emir geldiği anda gönderir ama aşırı rejim yapan kişilerde bu emir gelmez ve o safra biriktiği için önce kuma dönüşür, sonra da taş olur.

× Safra kesesini korumak için nelere dikkat etmek gerekiyor?
Ne kadar doğala yakın beslenirsek o kadar sağlıklı oluruz. 10 bin yıl önce atalarımız nasıl besleniyorlardı? Ot yiyorlardı ve avlanıyorlardı. Genetik yapımız buna uygun oluşturulmuş. Kaç bin yıl geçti ama genetik yapımız çok değişmedi. Oysa beslenme alışkanlıklarında inanılmaz bir değişim var. Taze sebze meyveyle beslenmiyoruz. Var olanlar da sebze ve meyve olmaktan çıktı. Raflarda uzun süre kalabilsin diye katkı maddesi katılan gıdalar var artık. Bu maddelerin hepsi bizim için zararlı... Doğal ortamda büyüyen ve çok işlenmeyen besinler yenmeli. Örneğin dolaşan tavuğu, onun yumurtasını yemeliyiz. Balığımız çiftlik değil, deniren, o mevsimde çıkan balık olmalı. Meyve ve sebzeler de hangi mevsimdeyse onlar yenilmeli. Tüm sebze ve meyveleri iyi temizleyerek yemeliyiz.

× Vücut bu maddeleri kabul etmiyor mu?
Eğer siz doğallığından uzak geliştirilen bir besin yerseniz vücut bunu yabancı bir madde olarak kabul ediyor. Bir gıda mideden geçtikten sonra sistem çalışmaya başlar. Besinler 12 bağırsağa geçtiği anda parçalanmaya başlıyor. Bir toplardamar o gıdaları alıp karaciğere gidiyor. Karaciğer vücudun ayrıştırma fabrikasıdır. Şekeri, karbonhidratı her şeyi ayırıp gerekli yerlere gönderiyor. Bu arada toksik dediğimiz vücuda zararlı maddeleri atması gerekiyor. Ne ile atacak? Safrayla. Safra kesesi aslında çöpümüzün toplandığı yerdir. İşte bu toksik maddeler çok alınır ve çöp kutusu dolup taşarsa hepatotoksik maddeler diye bir terimle ifade edilen durum oluşur.

× Toksik maddeler nelerdir?
Kimyasal maddeler ve doğallığından uzak yetiştirilen besinlerin dışında bir de alkol önemli bir toksik maddedir. Bir kadeh içtiğinizde bile karaciğerde hücreler arası boşluklarda ödem olur. O bir kadehin yarattığı hasarı ortadan kaldırmak için iki hafta gerekir. Bir de karaciğer çok çalışkan bir organdır. Yüzde 80-90'ı hasarlanana kadar belirti vermez. Bu yüzden anlaşıldığında çok geç kalınmış olabilir. Pankreasta da pankreatit denilen, yoğun bakımda yatmaya kadar vardıran bir tablo oluşturur.

× Peki, bazı durumlarda safra kesesi alınır. Bu kesenin olmasıyla olmaması arasındaki fark nedir?
Sağlıklı işleyen bir safra kesesinde, safra belli aralıklarla 12 parmak bağırsağına akar. Safra kesesi alındığında karaciğer artık safrayı depolamıyordur ve sürekli gönderiyordur. Bir zararı yoktur.

× Hangi sebzeleri tercih etmeliyiz?
Koyu renkli lahana grubu yani brokoli, lahana, Brüksel lahanası, karnabahar gibi sebzeler yüksek oranda kükürt içeriyor. Soğan, sarımsak, pırasa ve turp çok önemli detoks maddeleridir. Bunlar mutlaka yenmelidir. Süt, yoğurt, peynir, ayran, çay, çekirdeğinden öğüttüğünüz kahve, haşlanmış yumurta, evde yaptığınız çorbalar; tam tahıllı ekmek... Bir de koyu renkli meyveleri tüketin. Ayrıca keten tohumu başta olmak üzere baharatları kullanmalısınız. 

× Uzak durmamız gerekenler...
Karbonhidratlardan kesinlikle uzak durulmalı. Üretilmiş şeker sadece ağız tadını etkiler, vücudumuz için toksiktir. Tuzlu ve yağda kızartılmış yemeklerden uzak durulmalıdır. Hazır kahve, meyve suları, gazlı içecekler, maden suyu, sucuk, pastırma gibi füme ve işlenmiş gıdalar, hazır çorbalar, beyaz undan yapılan ekmek... Çikolatayı ise az yiyin.

SEBZE YATAĞINDA ÇİPURA

MALZEMELER:
× İki büyük çipura
× Birer adet sarı, kırmızı tatlı tombul biber
× Bir demet ıspanak 
× İki soğan
× Bir yemek kaşığı zeytinyağı, limon

YAPILIŞI: Balıkları fırın tepsisine koyup üzerlerine biraz karabiber serpip limon sıkarak fırında pişirin. Bir vog tavasında jülyen kestiğiniz (ince, uzun) biberleri, ince ince doğradığımız ıspanakları (kökleriyle birlikte) bir yemek kaşığı yağda hafif kavurun. Balıklar piştikten sonra kavurduğunuz sebzelerin üzerine oturtup servis yapın.

SEBZE ÇORBASI

MALZEMELER:
× 2 pırasa
× 1 havuç
× Küçük karnabahar
× 7 Brüksel lahanası
× Yarım brokoli
× 1 kabak
× 1 kereviz
× 7 dal dereotu
× 7 dal maydanoz
× Yarım küçük demet ıspanak
× 2 turp
× 2 soğan
× 2 diş sarımsak
× Taze nane
× Bir tatlı kaşığı zeytinyağı

YAPILIŞI: Tüm mevsim sebzelerini, Üzerini üç parmak su geçecek şekilde saplarıyla birlikte küçük küçük doğrayıp bir tatlı kaşığı zeytinyağı koyarak kaynatın. Sebzeler kaynadıktan sonra çırpıcıdan geçirip servis yapın.

ZEYTİNYAĞLI ENGİNAR

MALZEMELER:
× 4 adet enginar
× 200 gram bezelye
× Bir havuç
× Bir soğan
× Bir limon
× Bir yemek kaşığı zeytinyağı
YAPILIŞI: Enginarları tencerede bir su bardağı suyla kısık ateşte pişirin. Bir tavada rendelediğiniz soğanı, küp küp doğradığınız havucu ve bezelyeyi kendi sularında pişirin. Altını kapatmaya yakın zeytinyağını dökün. Enginarları servis tabağına alıp üzerine garnitürünü koyun, dereotuyla süsleyin. Limon sıkıp servis edin.

MEVSİM SALATA

Bütün mevsim yeşillikleri (turp, maydanoz, dereotu, marul, soğan), havuç, domates, salatalık küçük küçük doğrayın. Bol limon sıkın. Üzerini tuzsuz badem ve cevizle süsleyin.

KEYO (9 yaşındaki oğlu Tanhan Taşçı'nın tarifi)

İki yemek kaşığı keten tohumunu küçük değirmende öğütün. Bir kase yoğurda dörtte üçünü döküp karıştırın. Kalan keten tohumuyla da üzerini süsleyin.

TÜRKAN YILMAZER /AKŞAM İNTERNET SİTESİ