Çocuklar sanal kumarın kıskacında!..

Uzmanlar, bilhassa sosyal paylaşım sitelerindeki reklamlara dikkat çekiyor ve ekliyor: "Çocukların bu oyunlara ilgisi zamanla sanal kumara dönüşüyor."

Dünyaca ünlü Psikoloji Profesörü Mark Griffiths ise dünyanın sanal kumar ve oyunlarla büyük bir felakete doğru gittiğini söylüyor...

Şiddet ve intihar olaylarına neden olan kumarhanelerin kapatılmasının ardından birçok insan, internet ortamında oynanan sanal kumarın kıskacında. Sanal kumarcıların hedefinde, yetişkinler kadar çocuklar da bulunuyor. Türkiye'de bazı kumar sitelerinin günlük ziyaretçi sayısı milyonlara ulaşıyor. Uzmanlar, sanal kumarı önlemede etkin denetim ve ailenin rolüne vurgu yapıyor.

Gediz Üniversitesi Uzman Psikoloğu Orhan Keskin, ebeveynin aldığı bir piyango biletini veya oynadığı bir kuponu 'bunu senin şansın için oynadım' demesinin de çocuk üzerinde kumara sempati geliştirmesine neden olacağına vurgu yapıyor. Artık çocuklara yönelik birtakım internet sitelerinin de sanal kumar linkleri verdiğini anlatan Keskin, özellikle ailelerinin çocuklarının girdiği internet sitelerini denetlemesi, güvenlik internet filtreleri kullanması gerektiğini, yetkililerin de bu siteleri kapatmada etkin sistemler kullanmak zorunda olduğunu belirtiyor. Sanal âlemde oynanan birtakım oyunların kumara kapı açtığını anlatan Keskin, "Zaman zaman bu nedenle çıkan birçok olayın sonunun ne kadar trajik bittiğine dair medyada birçok haber yer alıyor." diye konuşuyor.

Sanal kumar ve oyunlara yönelik çalışmalarıyla tanınan Nottingham Trent Universitesi'ndeki ünlü Psikoloji Profesörü Mark Griffiths de Avrupa'da sanal kumarın hedefinde özellikle kadınların olduğunu belirtiyor. 32 milyon sanal kumar ve oyun sitesi olduğunu ifade eden Griffiths, "Dünya sanal kumar ve oyunlarla büyük bir felakete doğru gidiyor, acilen sanal kumar ve bağımlılık tedavi merkezleri açılmalı." diyor.

İçişleri ve Maliye bakanlıklarının önlemelerine rağmen oyun oynatan siteler farklı yollarla yasağı deliyor. Kumar oynatan siteler, servis ağlarını yurtdışından sağlayarak kapatılmaktan kurtuluyor. Giderek büyük bir sosyal yara haline gelen sanal kumar, birçok yuvayı da yıkıyor. Emniyet müdürlükleri ve çeşitli kurumlara eşlerden ve ailelerden şikâyetler geliyor. Kumar borçları için kredi kartları üzerinden her yıl yüz milyonlarca dolar yurtdışına transfer ediliyor. 2007 yılında kurulan Bilgi Teknolojileri Başkanlığı (BTK) bilgi ihbar merkezine Eylül 2012 tarihi itibarıyla vatandaşlar tarafından şikâyet edilen internet içerikleri sayısı 560 bini buldu. Bu şikâyetlerin değerlendirilmesi sonucu 111 bin içerik yayından çıkartıldı. Sanal kumar ve bahis kapsamında erişim engellenen alan adı ise 330 oldu. Türkiye'deki sanal kumar ve bahis sitelerinin büyük bir çoğunluğunun sunucusu yurtdışında bulunuyor. Bunun en önemli sebebi sanal kumar ve bahsin bu ülkelerin mevzuatına göre suç teşkil etmemesinden kaynaklanıyor.

Emniyet sanal kumar için 'e-ihbar' sitesi kurdu

Emniyet Genel Müdürlüğü, bilişim yoluyla işlenen müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkân sağlama, intihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı gibi asayiş suçlarının sanal alemden polise ihbar edilebileceğini açıkladı. Emniyet, vatandaşların bilişim yoluyla işlenen asayiş suçlarını e-mail veya 'www.ihbarweb.org.tr' adresinden gerekli birimlere bildirebileceğini duyurdu. Ayrıca sanal kumar ihbarları 0 312 582 82 82 No'lu pratik numaradan telefonla, '1199'dan SMS yoluyla yapılabiliyor.

Güvenli internet kullanımı için yapılması gerekenler

Çocuklar odalarında kesinlikle internet bağlantılı bilgisayarla baş başa bırakılmamalı.

Anne ve babalar internetin nasıl güvenli kullanılacağını mutlaka öğrenmeli.

Aile içinde internetin güvenli kullanımına ilişkin özellikle zaman sınırlamasına yönelik kurallar getirilmeli.

Ebeveynler internet kullanımında çocukları ile birlikte hareket etmeli.

Bilgisayarlar çocukların odalarında değil, oturma odalarında olmalı.

Çocuklar için faydalı internet siteleri "sık kullanılanlar'' kısmına eklenmeli.

13 yaşından küçük hiçbir çocuk sosyal paylaşım sitelerini (MSN ve Facebook gibi) kullanmamalı.

Anne ve babalar çocukların sosyal paylaşım sitelerindeki hesaplarını sık sık kontrol etmeli.

Çocuklarının sosyal ağlardaki arkadaşlarını ve mesajlaşma trafiğini yakından gözlemlemeli.

Evlerdeki bilgisayarlara "aile koruma'' programları kurulmalı.

İnternet servis sağlayıcıların sunduğu filtreleme seçenekleri tercih edilmeli.

Kadın ve çocuklar, sosyal ağlardan sanal kumara davet ediliyor

Notthingam Trent Üniversitesi Uluslararası Sanal Oyunlar Araştırma Birimi başkanı dünyaca ünlü akademisyen Prof. Dr. Mark Griffiths, online kumar bağımlılığının giderek çok vahim hale geldiğini ve yaptıkları araştırmalarda sanal kumarın genç, bekar ve iyi eğitimliler arasında yaygın olduğunu saptadıklarını söylüyor.

Ancak özellikle Avrupa'da sanal kumar şirketlerinin hedefinde kadınların olduğunu, bu nedenle Facebook gibi sosyal paylaşım ağlarından edindikleri bilgilerle bu kadınları sanal kumara davet eden bildiri ve içerikleri yoğun bir şekilde gönderdiklerini sözlerine ekliyor: "Dünya genelinde 32 milyon online sanal kumar ve oyun sitesi var. Bu şirketlerin bir kısmı geliştirdikleri uygulamalarla sanal kumarı mobil telefon, sosyal paylaşım siteleri ve yaygın tıklanan internet portallarına taşıyorlar. Araştırmalarımızda bazı gençlerin ailelerin hesaplarından girerek veya ailesinden para çalarak sanal kumar oynadıklarını gördük. Bunlar bazen off -line bazen de on-line sanal kumar oyunları oluyor. Ancak bunların ortak noktası her ikisi de kumar sistemini besliyor ve giderek daha da geliştiriyor. Maalesef devlet ve hükümetlerin bu duruma karşı tepkileri yok. Uluslararası alanda büyük bir ilgisizlik var. Sorunun ciddiyetini anlamak için sanırım bir kırılma noktası yaşanması lazım."

Araştırmalarında sanal kumar ve oyun bağımlılarında da uyuşturucu bağımlılarında görülen birtakım fizyolojik etkiler meydana getirdiklerini tespit ettiklerini belirten Prof. Dr. Mark Griffiths, "Sanal kumar ve oyun oynamadığı zaman karın ağrısı ve ellerde terlemeler çıkmaya başlıyor." diyor.

Serkan SAĞLAM