Güneş doğal bir antidepresan

Sözcü Gazetesi'nden Nazan Doğaner Halıcı'nın haberine göre güneşin en zengin D vitamini kaynağı olduğu artık biliniyor.

Üstelik bu vitamin 10.00-15.00 saatleri arasında 15-20 dakika gibi kısa süreli bir maruziyetle depolanabiliyor. Böylelikle kemiklerimiz ve bağışıklığımız güçleniyor ama güneşin faydaları bu kadarla da sınırlı kalmıyor. Zira ruh sağlığımıza da çok önemli katkılar sağlıyor.

‘Beyin dostu' güneşin antidepresan etkilerini ortaya koyan birçok araştırma olduğuna dikkat çeken Biyokimya ve Anti-Aging Uzmanı Dr. Ayşegül Çoruhlu, bu konuda birbirinden çarpıcı örnekler verdi.

İşte onlar…

Erkeklerde mutluluk hormonunu artırıyor

■ Bilimsel bir çalışmada, güneşe maruz kalmanın sağlıklı erkeklerin beyinlerinde serotonin (mutluluk hormonu) ve ilişkili reseptörlerin düzeylerini artırdığı belirlendi. Nispeten yüksek serotonin seviyeleri; daha iyi bir ruh hali ve sakin, odaklanmış bir zihinsel görünüm sağladığı için huzurlu bir yaşam açısından  çok önemlidir.

■ Dopamin, insan vücudunda doğal olarak bulunan bir kimyasal maddedir. Vücuttan, beyne sinyaller iletir. Kişinin duygusal tepkilerinin ve eylemlerinin kontrolünde önemli bir rol oynar. Kişinin zihinsel sağlığının iyi olmasında, oldukça önemli bir yeri vardır. Güneş ışınları dopamin salınımını ve dopaminin reseptörlerini de artırır

■ Mevsimsel Duygulanım Bozukluğu (SAD), güneşe maruz kalmama nedeniyle zihinsel sağlığın bozulmasının bir sonucudur. Semptomlar uyuşukluk, kötüleşen refleksler, kilo alımı ve düşük motivasyonu içerir . SAD kış aylarında yaygındır. Yazın SAD olmaz.

D vitamini depresyonu da önlüyor

■ Güneşin cilt aracılığıyla sağladığı D vitamini de antidepresan etkiye sahiptir. Yaşlı bireylerde, düşük D vitamini seviyeleri düşük ruh hali ile ilişkilidir. Aslında, 2008'de yapılan bir araştırmada, klinik depresyonu olan kişilerin D vitamini düzeylerinin normalden yüzde14 daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Güneş ışığının ruh hali üzerindeki etkisinin ön beyindeki hipotalamustaki yoğun D vitamini reseptörü sayısıyla bir ilgisi olabilir. Bu  hangi bölgede D vitamini reseptörü varsa oranın sağlığında D vitamini önemlidir anlamına gelir. Bir başka çalışmada, D vitamini düzeylerinin diyabetli kadınların ruh haline karşılık geldiği tespit edildi.

■ Bipolar bozukluk, kişinin ruh hali, enerjisi, konsantrasyonu ve günlük yapılan aktivitelerini yerine getirme becerisini etkileyen bir psikolojik bir rahatsızlıktır. Kişinin bir anda kendini çok iyi hissederken, bir süre sonra içine kapanık bir hale gelmesine neden olur. İlginç bir çalışma, doğuya sabah güneşine bakan bir pencereleri olan bipolar hastaların daha hızlı iyileştiğini buldu.

Gün doğarken uyanmak gece daha çok melatonin salgılanmasını sağlar

■ Avustralya'da, orta yaşlı insanlar arasında intihar oranları, güneş ışığının minimum düzeyde olduğu kış aylarında arttığı belirlendi.

■ Güneş ışığı aynı zamanda beta-endorfinleri artırarak gevşemeyi ve memnuniyeti de artırır. Beta endorfinler, güzel bir masaj alınca veya ılık bir duştan sonra hissettiğimiz mutluluk hissini verir. Bu da kasları gevşetir.

■ Güneşi özellikle sabah saatlerinde doğarken hissedersek, geceki melatonin ayarlamamız yapılır. Bu sirkadiyen iç saat sisteminin çalışma mantığıdır. Melatonin hormonu vücuttaki hücrelerin yenilenmesini, biyolojik saatini, uyku ritminin düzenlenmesini, bağışıklık sisteminin artırılmasını sağlayan bir hormondur. Melatoninin gece salınım saati sabahtan ayarlanır. Güneş bize daha iyi gece uykusu sağlar. İyi bir uyku kendimizi depresif hissetmemizi engeller.

DİKKAT!

Güneşten faydalanmak demek tüm gün güneş altında yatmak anlamına gelmez. Sabah ve öğleden sonraki saatleri kaçırmadan, gün içinde aralıklı ve kısa süreli güneş teması size kendinizi iyi hissettirecektir. Tabii sabahları güneş ışığının eve girmesine izin verilmeli, sabah uyanır uyanmaz perdeler ve panjurlar açılmalıdır. Sabah yürüyüşleri, açık havada zaman geçirmek de oldukça faydalıdır.