Kaçırılan eserler yurda getiriliyor
Yıllar önce Anadolu’dan kaçırılan arkeolojik eserler için Kültür ve Turizm Bakanlığı harekete geçti. Yurdumuza ait eserler teker teker getirildi. Geri alınan son eser Kybele Heykeli oldu. Anadolu kökenli 65 eserin izi ise sürülüyor.
Sözcü Gazetesi'nden Yavuz Alatan'ın haberine göre Kültür ve Turizm Bakanlığı, Anadolu'dan yurt dışına kaçırılan tarihi eserleri Türkiye'ye geri kazandırdı. Bu topraklara ait olan ancak kaçırılan kültür varlıkları birer ikişer Anadolu'ya geri dönmeye başladı. Mehmet Nuri Ersoy'un bakan olduğu bu dönemde, diplomatik girişimler ve hukuk yolu ile önce değerli bir ‘Çini Pano' İngiltere'den geri alındı. Ardından Bulgaristan'dan iadesi sağlanan, içinde sikkelerin de olduğu 101 adet eser, doğduğu topraklara geri döndü.
Bu yıl da İngiltere'den iadesi sağlanan Isparta kökenli ‘Lahit parçası' ve ‘Tunç Boğa Arabası' ile İtalya'dan alınan Lidya yazıtı yurda geldi. Son olarak da 60 yıl önce ülkemizden kaçırılan ‘Kybele' heykeli, Amerika'da bir müzayedede satılmak üzereyken, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın çabaları sonucu yurduna getirildi.
40 YILDA 107 ESER
1980'den bu yana Anadolu'dan kaçırılan eserlerden 107'si, ülkemize getirildi. Bu eserler arasında “Lidya Bölgesi Mezar ve Adak Stelleri, Yorgun Herakles, Karun Hazineleri, Truva Hazineleri, Orpheus Mozaiği, Sardis Kökenli Mezar Stelleri, Herakles Lahdi, Çingene Kızı Mozaik Parçaları, Elmalı Sikkeleri, Tunç Boğa Arabası, Divriği Ulu Camii Ahşap Panosu, Kanatlı Deniz Atı, Altın Taç, Bronz Dağ Keçisi Heykelciği, Boğazköy Sfenksi” gibi önemli eserler bulunuyor.
KYBELE ARTIK EVİNDE
13 Aralık 2020 tarihinde Anadolu'ya dönen ‘Ana Tanrıça Kybele' heykeli de bu toprakların zenginliğiydi. Türkiye'den kaçak yollarla çıkarılarak kaçırıldı. M.S. 3. yüzyıla ait bir arkeolojik eser olan Kybele şimdi İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor. Eserin bir elinde kase, diğer elinde de davul var. Kase ve davul adak yapılırken düzenlenen ayini yansıtıyor.
MÜCADELEYE DEVAM
Yanında da iki Aslan bulunuyor. 1964 yılında Afyonkarahisar'daki bir yol çalışması sonrası yapılan kaçak kazıda bulunan heykel, 6 yıl gizlendikten önce İsrail'e sonra da ABD'ye götürüldü. Bakanlığın hukuk mücadelesi sonucu Anadolu kökenli olduğu belirlenen heykel evine döndü.
Anadolu'nun paha biçilmez eserleri dünyanın önemli müzelerinde sergileniyor ve bu eserleri de geri alabilmek için mücadele veriliyor. Bergama Pergamon Antik Kenti'nden kaçırılan ve Berlin Müzesi'nde bulunan Zeus Sunağı, 1870 yılında Alman mühendis Carl Humann tarafından kaçırılmıştı. 750 ton ağırlığındaki Milet Antik Kenti Agora Kapısı ise, II. Abdülhamid'in fermanıyla kazıyı yapanlara hediye edildi.
Fransa Louvre Müzesi'ndeki II. Selim Türbesi'nden kaçırılan çinilerimiz ve II. Mahmut Kütüphanesi'nin de peşindeyiz. Bakanlık hâlâ yurt dışında bulunan Anadolu kökenli 65 eserin de izini sürüyor.
KARUN HAZİNELERİ
Türkiye'den kaçırılıp yıllar sonra yurda getirilen en önemli eserlerden biri de Karun Hazineleri oldu. Kroisos (Karun) Milattan önce 540- 560 yılları arasında Lidya ülkesini kral olarak yönetti. Bu döneme ait değerli altın ve heykellerin olduğu hazine uzun uğraşlar sonunda dönemin Kültür Bakanı Fikri Sağlar'ın çabaları ile Türkiye'ye getirildi.
İzmir Karayolu üzerinde bulunan Güre Köyü'ndeki bir tümülüste 1960 yılında bulunan bu eserler, New York'daki Metropolitan Müzesi'nde ortaya çıkınca mücadele başladı.
1993 yılında sonuç alındı ve eserler Türkiye'ye getirildi. Karun Hazineleri hâlâ Uşak Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor.