Kadınların baş düşmanı: Vertigo..
Mekanik kaynaklı baş dönmelerinin tedavisinde ilaçlar etkisiz kalıyor.
Türkiye Gazetesi'nden Ziyneti Kocabıyık'ın haberine göre çevre dönmesi, mide bulantısı ve terleme şikâyetleri ile ortaya çıkan pozisyonel vertigo, doğru teşhis edildiğinde, basit bir egzersizle tedavi edilebiliyor. Daha çok orta ve ileri yaştaki kadınlarda görülen vertigonun hormonal sebepler ya da kafa travmaları sonucu oluştuğunu söyleyen Medipol Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Şerbetçioğlu, “Vertigo hastaları sabah yataktan kalkarken birden çevresinin fırıl fırıl döndüğünü ve az da olsa midesinin bulandığını belirtir. Ayrıca başını her çevirdiğinde aynı duyguyu yaşadığı için, hasta adeta bir robot gibi hareket ederek başını vücuduyla birlikte çevirmeye çalışır. En şiddetli formunda hastaya 'ölüm' korkusuna benzer bir korku bile yaşatabilir” dedi.
KRİSTALLER HAREKET EDİYOR
Baş dönmesinin yer çekimi gücüne karşı duyarlılığı sağlayan iç kulaktaki kristallerin yerinden kopması sonucu meydana geldiğini anlatan Prof. Dr. Şerbetçioğlu, pozisyonel vertigonun oluşumunu şöyle tarif etti: “Travma ya da herhangi bir sebeple yerinden kopan kalsiyum karbonat kristalleri, iç kulakta arka yarım daire kanalına kaçarlar. Baş hareketleri sırasında kanal içinde hareket eden kristaller, hastaya şiddetli bir çevre dönmesi duygusu yaşatırlar. Terlemeyle ve çarpıntıyla birlikte seyreden bu çevre dönmesi, genellikle 1 dakikayı aşmamaktadır. Ancak çevre dönmesini izleyen sürede saatlerce kötülük hissi sürebilir” dedi.
DÜZELTME MANEVRASI İLE TEDAVİ
Pozisyonel vertigodan kuşkulanılan hastalara tanı koyabilmek için “provokatif baş çevrilmesi testi”nin uygulandığını anlatan Prof. Dr. Şerbetçioğlu, “Mekanik kaynaklı baş dönmelerinin yine mekanik yollarla tedavi edilmesi gerekir. Tüm denge bozukluklarının dörtte birini oluşturan pozisyonel vertigonun tanısı, hastanın başını döndürürken istem dışı ve ritmik göz hareketlerinin olup olmadığı kontrol edilerek kolaylıkla konabilir. Eğer şikâyet gerçekten pozisyonel vertigo ise tanı testi olarak kullanılan baş çevrilmesi testinin bitiminde uygulanan düzeltme manevrasıyla hasta bu çevre dönmelerinden kurtulabilmektedir. Düzeltici manevrada, hastanın başı aşama aşama hastalıktan etkilenmeyen tarafa doğru 90 derece çevrilir. Böylece hastalık sonucunda arka yarım daire kanalına yerleşmiş olan kristaller baş hareketleriyle birlikte zararsız bir bölgeye aktarılır” dedi.
Yaşlılarda ölüm sebebi olan düşme çoğunlukla baş dönmesinden kaynaklanıyor. Yaşlı popülasyonda meydana gelen düşmeler, uzun süreli hareketsizlik ve buna bağlı olarak gelişen komplikasyonlara neden oluyor.
İLAÇLAR ETKİLİ DEĞİL
Baş dönmesi etkilerini baskılayan ilaçlar, pozisyonel vertigo gibi mekanik baş dönmesinde etkili olmaz, tersine tedaviyi geciktirirler. Doğru teşhis konulduğunda düzeltme manevrası ile baş dönmesi yüzde 90 oranında ortadan kaldırılmaktadır.
KRİSTALLER HAREKET EDİYOR
Baş dönmesinin yer çekimi gücüne karşı duyarlılığı sağlayan iç kulaktaki kristallerin yerinden kopması sonucu meydana geldiğini anlatan Prof. Dr. Şerbetçioğlu, pozisyonel vertigonun oluşumunu şöyle tarif etti: “Travma ya da herhangi bir sebeple yerinden kopan kalsiyum karbonat kristalleri, iç kulakta arka yarım daire kanalına kaçarlar. Baş hareketleri sırasında kanal içinde hareket eden kristaller, hastaya şiddetli bir çevre dönmesi duygusu yaşatırlar. Terlemeyle ve çarpıntıyla birlikte seyreden bu çevre dönmesi, genellikle 1 dakikayı aşmamaktadır. Ancak çevre dönmesini izleyen sürede saatlerce kötülük hissi sürebilir” dedi.
DÜZELTME MANEVRASI İLE TEDAVİ
Pozisyonel vertigodan kuşkulanılan hastalara tanı koyabilmek için “provokatif baş çevrilmesi testi”nin uygulandığını anlatan Prof. Dr. Şerbetçioğlu, “Mekanik kaynaklı baş dönmelerinin yine mekanik yollarla tedavi edilmesi gerekir. Tüm denge bozukluklarının dörtte birini oluşturan pozisyonel vertigonun tanısı, hastanın başını döndürürken istem dışı ve ritmik göz hareketlerinin olup olmadığı kontrol edilerek kolaylıkla konabilir. Eğer şikâyet gerçekten pozisyonel vertigo ise tanı testi olarak kullanılan baş çevrilmesi testinin bitiminde uygulanan düzeltme manevrasıyla hasta bu çevre dönmelerinden kurtulabilmektedir. Düzeltici manevrada, hastanın başı aşama aşama hastalıktan etkilenmeyen tarafa doğru 90 derece çevrilir. Böylece hastalık sonucunda arka yarım daire kanalına yerleşmiş olan kristaller baş hareketleriyle birlikte zararsız bir bölgeye aktarılır” dedi.
Yaşlılarda ölüm sebebi olan düşme çoğunlukla baş dönmesinden kaynaklanıyor. Yaşlı popülasyonda meydana gelen düşmeler, uzun süreli hareketsizlik ve buna bağlı olarak gelişen komplikasyonlara neden oluyor.
İLAÇLAR ETKİLİ DEĞİL
Baş dönmesi etkilerini baskılayan ilaçlar, pozisyonel vertigo gibi mekanik baş dönmesinde etkili olmaz, tersine tedaviyi geciktirirler. Doğru teşhis konulduğunda düzeltme manevrası ile baş dönmesi yüzde 90 oranında ortadan kaldırılmaktadır.