SGK 'yeşil' maden buldu

Yeni sistem sayesinde SGK yılda 1,9 milyar lira ilave prim toplayacak. Yaklaşık 20 yıldan bu yana uygulanan yeşil kart sistemine son veren "gelir testi" büyük vurgunu ortaya çıkardı. İlk gelen sonuçlara göre 4,4 milyon yeşil kartlıdan 1,4 milyonunun gerçek yoksul olmadığı ortaya çıktı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) milyarlarca liralık ücretsiz sağlık hizmetinden kurtuldu, üstüne de yıllık 800 milyon liralık prim gelirini garantiledi. Test sonuçları tamamlandığında SGK'nın varlıklı yeşil kartlılardan yılda yaklaşık 1,9 milyar lira prim toplaması bekleniyor.

3 milyon gerçek yoksul

Ülke genelindeki 9,1 milyon yeşil kartlı ile sigortada kaydı bulunmayan 1,7 milyon kişiye uygulanan gelir testi üzerindeki çalışmalar devam ediyor. Son verilere göre, gelir testi başvurusu yapan 8 milyon yeşil kartlıdan 3 milyon 26 bin kişinin aylık geliri 295 liranın altında çıktı. Gerçek yoksul oldukları anlaşılan bu vatandaşların sağlık primi eskiden olduğu gibi yine devlet tarafından karşılanacak.

Test sonuçlarına göre 1 milyon 239 bin yeşil kartlının aylık geliri 295 liranın üzerinde çıktı. Yeni sisteme göre aylık geliri 295 liranın üzerinde olan vatandaşların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için aylık 35 lira 46 kuruş prim ödemesi gerekiyor. Dolayısıyla SGK bu kişilerin primini artık ödemeyecek. Daha önce hiç prim yatırmayan 1,2 milyon kişi devlete her ay 43 milyon 958 bin lira prim yatıracak.

Gelir 'asgari'nin iki katı

Yapılan testler, geliri 888 lira ile bin 773 lira arasında olduğu belirlenen 149 bin 684 yeşil kartlıyı ortaya çıkardı.Bu kişiler SGK'ya bundan böyle her ay 106 TL prim yatıracak. Bu kesimin yatıracağı toplam tutar ise 15 milyon 866 bin lirayı aşacak. İşin daha da çarpıcı yanı, yeşil kartlı görünen ya da hiç kaydı olmadığı için sağlık primi yatırmayan buna karşılık aylık geliri bin 773'lirayı aşan tam 32 bin 652 kişi tespit edildi.  Bu kişiler her ay 212 lira genel sağlık sigortası primi yatıracak. SGK da bu gruptan her ay yaklaşık 7 milyon lira kaynak sağlayacak.

10.8 milyon kişi başvuracak

Bütün bu tespitler gelir testi yaptıran yaklaşık 8 milyon vatandaş içerisindeki 4 milyon 448 bin yeşil kartlıyı kapsıyor. Henüz 3 milyon 532 bin kişinin test sonuçları çıkmadı. Bununla birlikte başvuru 8 milyon kişide kalsa da SGK'nın hedefinde 10,8 milyon kişi bulunuyor. Yapılan hesaplamalara göre, bu kişilerin test sonuçlarının da benzer şekilde çıkması halinde yaklaşık 2 milyon kişi daha prim ödemek zorunda kalacak. Böylece SGK'nın kasasına her ay 162 milyon, yıllık da 1,9 milyar lira sağlık primi girecek.

Zarar en az 10 milyar lira

Yeşil kart uygulaması Türkiye'de ilk kez 1992 yılında DYP-SHP koalisyonu döneminde başlatıldı. Sosyal güvencesi bulunmayan, maddi durumu yetersiz vatandaşlara ücretsiz sağlık hizmeti vermeyi hedefleyen yeşil karta 1995 yılında 1,7 milyon kişi sahipti. Ancak gerçek gelir ölçülemeyince lüks arabalı varlıklı yeşil kartlılar türedi. Yeşil kartlı sayısı 2010 yılında 10 milyonu aştı. Çeşitli elemelerle bu sayı ancak 9,1 milyona düşürülebildi. Test sonuçları en az 3,5 milyon kişinin yeşil kartının iptal edileceğini gösteriyor. Bu veriler, devletin yoksul olmayan en az 3,5 milyon kişiye milyarlarca lira sağlık harcaması yaptığı gibi, en az 10 hatta 15 milyar liralık prim gelirinden olduğunu da işaret ediyor.

Erdoğan Süzer