Bebeğiniz Konuşuyor mu ?
Bebeğiniz Konuşuyor mu ?
Bebeğinizin hem algılayıcı (işittiklerini), hem de konuşma
lisanının gelişmesi için sizin yardımınıza ihtiyacı vardır.
Aşağıdaki kurallara dikkat ederek onun her iki lisanı da
öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz.
Yavaş olun: Bebeğiniz sizin anlaşılmaz
dilinizi çözmeye çalışırken hızlı konuşursanız onun gayretlerini
yavaşlatırsınız. Bebeğinizin kelimeleri kapmasına fırsat vermek
için çoğu kez daha yavaş ve anlaşılır konuşmaya gayret edin. Basit
kelimeler üzerinde yoğunlaşın: akıcı konuşmanıza devam ederken
belli bazı kelimeleri de vurgulamayı unutmayın.
Bebeğinizin altını değiştirirken “işte bu senin bezin” deyin yada
onu beslerken “bu senin meyve suyun” deyin. Genel olarak
cümlelerinizi daha basit ve kısa tutun. Daha çok bebeğin günlük
yaşamında kullanılan kelimeler üzerinde yoğunlaşın. Bebeğinize
söylemiş olduğunuz cümleleri çözebilmesi için sözlerinize
yenilerini ilave etmeden önce ona zaman verin.
Zamirlerden kaçının: Zamirler henüz
bebeğinizin kafasını karıştırmaktadır. Bu nedenle isim yada
kişilerin adlarını söyleyin. Daha açık olun.
Taklit üzerinde durun: bebeğinizin
çıkartmakta olduğu seslerin sayısı gitgide artmaktadır. Onunla
taklit oyunu oynayabilir ve çıkardığı ses ya da heceleri taklit
edebilirsiniz. Eğer bebeğiniz yeni denemelere açık görünüyorsa, bir
yandan da ona taklit edebileceği yeni heceler sunabilirsiniz. Bir
şarkı yada şiir repertuarı oluşturun: bebeğinizi uyuturken yada
beslerken okuyabileceğiniz şarkı ve şiirler öğrenin ve gitgide
bunların sayısını arttırarak onu değişikliklerle tanıştırın.
Kitaplardan yararlanın: Bebek henüz
hikayeler dinlemeye hazır değildir, ancak canlı resimleri olan
kitaplardaki basit şiirler küçük bir bebeğin bile dikkatini çeker.
Basit nesneleri, hayvanları, insanları defalarca gösterin ve ona
örneğin “köpek nerede?” diye sorun, size vereceği cevap sizi
şaşırtabilir.
Yanıt için bekleyin: Bebeğiniz henüz
konuşmamakla birlikte sizden aldığı bilgiyi işleme tabii tutmuştur
ve çoğu kez söylediğinize tepki verecektir. Bu bazen bir çığlık
bazen de seslenme olabilir.
Yönetici olun: Bebeğinizin “büyükanneyi öp”
yada “anneye oyuncak bebeği ver” gibi basit emirleri öğrenmesi ve
bunlara uyması önemlidir. Bu kolay olmayacaktır. Bebeğiniz
söylediklerinize uymazsa kaygılanmayın. Onun sizin istediğiniz
şeyleri yerine getirmesine yardım edin, sonunda bunu
başaracaktır
Bebeğinizin ilk kelimeleri: Çocuğunuzun ne
zaman anlamını bilmeden sesler çıkartmaktan, anlamlı konuşmaya
geçeceğini söylemek zordur. Bu her çocuk için değişir. Bebeğinizin
anlamsız bile olsa sesler çıkarması ve söylenenleri taklit etmeye
çalışması önemlidir. Bu konuşmaya atılacak ilk adımlardan biridir.
Çoğu bebek ilk önce “da-da” der. Bunun nedeni babasını daha çok
sevmesi değil, ilk önce bu sesleri çıkartmayı daha kolay
bulmasıdır.
Pek çok dilde anne ve baba yerine geçen kelimeler birbirine benzer.
Daddy, papa, pappa, baba. Mommy, mama, imma, mutti. Bu kelimelerin
bebeklerin çıkardıkları ilk hecelerden doğan kelimeler olduklarını
tahmin etmek doğru olur. Bebeğin ilk kelimesini söylediği zaman çok
değişkenlik gösterir. Uzmanların görüşüne göre ortalama bir bebek
ifade etmek istediğini söylemeye ve söylediği şeyin farkında olmaya
on ay ile on dört ay arasında başlar.
Hareket yeteneklerini geliştirmekle çok meşgul olan bir çocuk,
mesela erken emekleyip yürüyen, merdiven çıkmayı öğrenen, daha az
aktif çocuklara göre ses çıkartma yönünden daha yavaş davranabilir.
Bu konuda endişelenmeye gerek yoktur, yeter ki kendisine söylenen
sözleri anladığı anlaşılsın.
Bebeğiniz ilk kelimesini söylemeden çok dilini kullanma
yeteneklerini geliştirecektir. İlk önce söylenenleri anlamaya
başlayacaktır. Bu alıcı dil doğumdan itibaren ona söylenen ilk
kelimelerle gelişmeye başlar. Yavaş yavaş etraftaki kelime
curcunası içinden kelimeleri ayırt etmeye başlar ve bir gün ilk
yılın ortalarında adını söylediğinizde size döner. İlk defa bir
kelimeyi anlamıştır. Bundan kısa bir süre sonra etrafındakilerin
adlarını ve nenelerin adlarını tanımaya başlar. Bu anlama süreci
konuşma gelişiminden çok daha hızlı olarak gelişir ve konuşma için
zemin hazırlar.
Çocuğunuz yavaş yavaş kelimeleri söylemeyi öğrendikten sonra basit
cümleler kurmaya başlar. Çocuktan çocuğa değişmekle birlikte 2 yaş
civarında ailesi ve çevre tarafından anlaşılabilecek şekilde
konuşabilir. Ancak bir çok çocuk 4-5 yaşına varmadan bu işi tam
beceremez. Çocuğunuz bu gelişim sürecinde ilerlerken her doğru
kelime söylediğinde onu ödüllendirin ve teşvik edin. Aynı zamanda
hatalarını doğru telaffuzu örnekler ile ona öğreterek
düzeltin.