Bebeklerde ek gıda başlangıcı...
Bebeklerde ek gıda başlangıcı...
Ek gıdalarla beraber emzirmeye devam edilmelidir. Bebeğin artan
enerji gereksinimlerinin karşılanmasında yalnızca anne sütünün
artık yeterli olmaması, çocuğu farklı tat ve kıvamlardaki besinlere
alıştırma gereği ve çocuğun ısırma, çiğneme becerilerinin
gelişmesine yardımcı olmak için 6. ayda ek gıdalara başlanması
gerekir. Ek gıdaların hazırlanması sırasında temizlik kurallarına
uyulmalıdır. Eller bol su ve sabunla yıkanmalıdır. Çiğ sebze ve
meyveler iyice yıkanarak hazırlanmalıdır.
Tüm ek gıdalar biberonla değil kaşık ya da bardakla verilmelidir.
Ek gıdalar günlük ve evde hazırlanmalıdır. Doğal olmayan, market
ürünü ek gıdaları bir yaşından önce bebeğinize vermeyiniz. (yoğurt,
meyve suyu, çorba v.b. kendiniz evde günlük olarak hazırlayınız.)
Ek besinlere geçerken, özellikle katı besinlerin verilmeye
başlandığı dönemde bebekler dilleri ile besinleri itebilirler.
Bebeklerin istem dışı yaptıkları bu hareket genellikle 7.ayda
düzelir. Çocuğun gıdayı almak istemediği şeklinde
yorumlanmamalıdır. Ek besinler önce püre kıvamında verilirken, daha
sonra ezilmiş, ardından ufak parçalara bölünmüş şekilde verilerek
bebeğin farklı yapılardaki besinleri alması sağlanmalıdır. Uzun
süre püre kıvammda besinler alan bebeklerde, katı besinlere
geçerken zorluklar yaşanır. Bebekler 9-10 aylık olduklarında kendi
kendilerine beslemeye özendirilmeli, kısa süre için de olsa diğer
aile bireyleri ile sofraya oturtulmalı ve ev yapımı besinlere
alıştırılmaya başlanmalıdır.
Ek Gıda Verirken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:
Besinler kasıkla veya fincanla, başlangıçta az miktarda verilerek
zamanla arttırılmalıdır.Yeni besinler bebek aç iken ve öğle
öğününde denenir. Farklı besinler en az 3,tercihen 7 gün arayla
denenir. Verilen her ek gıda tek başına başlamalı ve alerjik
belirtilere neden olup olmadığı takip edilmelidir. Besinler temiz
ve taze pişmiş olmalidır. Bebekler bazı yeni gıdaları almayabilir.
Bu durumda ısrar edilmemeli ve 2-3 hafta sonra tekrar denenmelidir.
Tuzlu, baharatlı, aIerji yapma olasılığı yüksek olan besinler
bebeklere verilmez. Aşırı lifli besinler ilk 12 ayda önerilmez.
Elma ve şeftali püresi,pirinç unu ile muhallebi.yoğurt ve sebze
püresi iîk başlanacak ek besinlerdir. Alerji yapma riski yüksek
oian turunçgiller,yumurta,ekmek,balık ve et ilk verilecek besinler
arasında yer almaz.
Hangi Ek Gıdaları Verebiliriz?
Başlanan ek gıdalar besleyici değeri yüksek,yumuşak kıvamda
sindirimi kolay ve düşük alerjenik özellikte olmalıdır.Bu dönemde
verilecek ek gıdalar sırasıyla meyve suyu veya püresi,yoğurt,sebze
püresi, çorbalar, muhallebi, reçel, pekmez ve bebek bisküvisidir.
Bir yaşına kadar olan dönemde bebeklerde sindirim problemlerine,
kansızlığa ve alerjik reaksiyonlara yol açması nedeni ile inek sütü
ve bal kullanılmamalıdır.
Meyve Suyu Ve Püresi: Bebeğe verilecek ilk meyve mevsimine göre
elma veya şeftalidir. Kayısı, üzüm, muz, mandalina, portakal,
karpuz, kavun, havuç gibi meyvelerin önce suları bir tatlı kaşığı
olarak başlanır, daha sonra kıvamı yavaş yavaş koyulaştırılarak
püre şeklinde 1-2 öğün olarak verilir. Meyve suyunu almakta
zorlanıyorsa, tatlandırmak için içine reçel veya pekmez
katılabilir,bebek bisküvisi ile kıvamı koyulaştırılabilr.Meyve
püreleri de aynı şekilde karıştırılarak 1 öğün olarak
verilebilir.Meyveler iyice yıkanır,kabukları soyulur,cam rendede
rendelenerek temiz bir tülbentle suyu çıkartılarak hazırlanır.
Yoğurt: Bebeklerin kolay hazmedebildiği en güvenilir ek
gıdalardandır. Genellikle 1-2 tatlı kaşığı olarak başlanır, verilen
miktar her gün yavaşça arttırılarak bir öğün olarak verilir. Her
gün evde taze olarak mayalanmalıdır.
Muhallebinin HazırIanması:Üç tatlı kaşığı pirinç unu, bir su
bardağı soğuk sütün bir kısmı ile iyice ezilir.Kalan süt bu
karışıma ilave edilir. Kısık ateşte boza kıvamına gelinceye kadar
pişirilir,ateşten almaya yakın iki tatlı kaşığı şeker ilave
edilir.Eğer muhallebi hazır mamalarla yapılacaksa sütün yerine aynı
miktarda su ve şekerin yerine 6 ölçek mama kullanılarak aynı
şekilde pişirilir.
Sebzeler:Yoğurt,meyve suyu ve püresinden sonra mevsimine göre
sebzeler başlanabilir. Patates, havuç, kabak, ıspanak, karnabahar
gibi sebzeler püre kıvamına getirilerekir. İçine kıyma veya
tereyağı katıIabilir. Evde kendimiz için hazırladığımız yemekler 9
aydan sonra püre haline getirilerek verilebilir.
Tahıllı Çorbalar:Yoğurt,meyve/sebze püresinden sonra mercimek,yayla
veya tarhana çorbaları verilebilir. Çorbalara bir tatlı kaşığı sıvı
yağ 8.aydan sonra da kıyma katılabilir.Önce tek başına sonra içine
ekmek doğranarak çorbalar verilir. Bu şekilde yavaşça katı gıdalara
başlanır.
Sebze Püresinin Hazırlanması:Yarım küçük patates yarım küçük
havuç,ve bir tatlı
kaşığı pirinç yıkanır. Sebzelerin kabukları soyulur, küçük parçalar
halinde doğranır.Küçük bir tencere içine su konur ve diğer tüm
malzemeler ilave edilir.Ayrıea bir tatlı kaşığı sıvı yağ veya
zeytinyağı ilave edilir. Tencerenin ağzı kapatılıp sebzeler
yumuşayıncaya kadar pişirilir. Piştikten sonra çatalla ezilerek
bebeğe yedirilir.
Kahvaltı :7.avda bebek meyve-sebze püresine alıştıktan sonra
kahvaltıya başlanır. Bir kibrit
kutusu kadar tuzu alınmış beyaz peynir,iyi pişmiş yumurta sansı,bir
tatlı kaşığı reçel ya da pekmez, bir çay kaşığı tereyağı ,2-3 bebek
bisküvisi,su veya ıhlamur ile ezilerek karıştınlır,bebeğin
alabileceği kıvama getirilerek bebeğe verilir.Bazen içine 2-3 ölçek
mama katılarak kalori ve protein içeriği zenginleştirilebilir.
Yumurta: Katı pişmiş yumurta sarısı bir çay kaşığı olarak
kahvaltıya eklenir,yavaş yavaş
miktarı arttırılır.Birinci haftanın sonunda bebek tam bir yumurta
sarısı yiyebilir.bir yaşına kadar tam pişmiş yumurta
verilmeli,allerjenik olduğundan yumurtanın beyazı bir yaşma kadar
verilmemelidir.
Pilav,Makarna,Dolma: 8. aydan sonra yoğurt ile karıştırılarak bir
öğünde verilebilir.
Et Ürünleri ( kırmızı et,tavuk veya balık eti):7.aydan itibaren
çorbalarına veya sebze yemeklerinin içine kıyma parçaları
katılabilir,tavuk veya balık eti ezilerek püre halinde tek başına
veya yemeklerin içinde verilebilir. Çorbalar veya sebze yemekleri
et veya tavuk suyu hazırlanabilir. 9.aydan sonra çifte çekilmiş
kıymadan baharatsız olarak hazırlanmış köfte bebeğin eline
verilebilir. Kansızlığın önlenmesi için et ürünlerinin bebeğin
beslenmesinde mutlaka yer alması gerekir.
Kuru BakIagiller: 7. aydan sonra zarları çıkartılıp ezilerek,püre
kıvamında az miktarda başlanarak verilebilir. içine kıyma katılarak
içeriği zenginleştirilebilir. Besinlerin hazırlanmasında baharat
kullanılmamalıdır.az tuz ve salça ile hazırlanmalıdır.