Boyu kısa kalıyor çünkü...

Gerginliğin eksik olmadığı, anne-baba sevgisinin ve ilgisinin tam tezahür etmediği evlerde büyüyen çocukları bekleyen tehlikelerden biri de boy kısalığıdır. Prof. Dr. Kenan Haspolat, sevgi yoksunluğunun büyüme hormon fonksiyonunu engellediğini söyledi. Bunun tedavisinin ise öncelikle sevgi ve psikolojik ortamın düzeltilmesi olduğunu belirtti.

Ebeveynler arasındaki problemler çocuğun sağlığını olumsuz etkiliyor. Eşlerin sürekli tartıştığı aile ortamındaki çocuklarda tıp dilinde 'sevgi yoksunluğu sendromu' ya da 'psikososyal cücelik' denilen boy kısalığı ortaya çıkıyor. Yapılan araştırmalar, bu hastalığın giderek arttığını ortaya koyarken, çocuğun büyümesini etkileyen bu sendroma karşı eşlerin daha dikkatli olması gerekiyor.

Dicle Üniversitesi Çocuk Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Kenan Haspolat, çocuklar için en önemli büyüme hormonunun sevgi olduğunu belirtiyor. Haspolat, "Çocuk ne kadar iyi beslenirse beslensin, anne ve babası sürekli tartışıyorsa ya da boşanma aşamasındaysa, çocuğun büyümesi yavaşlıyor. Uyuyamıyor ya da yemeği reddetmeye başlıyor. Çocuğun fiziksel gelişiminde aksaklıklar meydana geliyor. Bu durum, sevgi yoksunluğunun sadece bir sonucudur." diyor. Sevgi göstermemenin büyüme hormon fonksiyonunu engellediğini anlatan Haspolat, sevgi fazlalığının ise nötr olduğunu ve boyun uzamasını sağlamayacağını kaydediyor.

Haspolat'ın verdiği bilgiye göre; büyüme hastalığı olan psikososyal kısa boy 2-15 yaş arasındaki çocuklarda görülüyor. Hastalığın en önemli belirtileri, boy ve kilo alımında yaşanan duraksama. Bunda şiddet, kötü muamele, sevgi yoksunluğu önemli rol oynuyor. Bu çocuklar, bu hormonlara cevap vermiyor. Çocuklarda yeterli beslenme olmasına rağmen büyüme gerçekleşmiyor, sindirim sistemi problemleri de dikkat çekiyor. Bu olayların sonucu olarak stres hormonları olan epinefrin ve norepinefrin artış gösteriyor. Bunun tedavisi ise öncelikle sevgi ve psikolojik ortamın düzeltilmesinden geçiyor.

Özellikle eşlerin evdeki kavgalarının çocuklarda büyüme hormonunun az salgılanmasına yol açtığını dile getiren Haspolat, "Sağlıklı büyümek için çocuğun psikososyal ortamı son derece önemli. Psikososyal yoksunluk veya psikososyal boy kısalığı diye adlandırabileceğimiz bu durum, anne-babadan uzak yaşayan veya ebeveynlerinde psikolojik rahatsızlık olan çocuklarda görülüyor." diye konuştu. Ayrıca evde sık sık kavga ediliyorsa, çocuk anne-babadan sevgi göremiyorsa, bu da büyüme hormonunu etkiliyor. Bu durumun merkezi sinir sistemi ve hipofiz bezi etkileşimi ile ilgili olduğunu ve bu çocuklarda büyüme hormonunun yetersiz salgılandığının bilimsel olarak ortaya konulduğunu dile getiren Haspolat, "Çocuklar şefkat görebildikleri bir ortama yerleştiklerinde veya stres ortadan kalktığında hem büyümenin hızlandığı hem de büyüme hormonu salgısının düzeldiği tespit ediliyor." şeklinde konuştu.

Hastalık tip ve belirtileri

Tip 1: Süt çocukluğunda görülür
Huysuz, huzursuz, uyku düzeni bozuk, sürekli ağlama eğilimi, boy uzama ve kilo alımında sorun vardır. Aile, çocuğun fiziki ve psikolojik ihtiyaçlarını fark etmez. Hormonal sorun yoktur. Görünüşte aile çocukla ilgilidir. Anne aktivite, olarak dağınıktır. Ebeveyn sorumluluğu ve iletişimi eksiktir. Yeterli kalori ve ilgi gösterildiğinde boy ve kilo artımı olur.

Tip 2: Üç yaş ve sonrasında görülür
Aile içi sorun vardır. Ebeveynler çocuğa ilgisizdir. Çocuklarda depresyon vardır, çekingen, saldırgan olabilirler. Çok yeme ve içme, davranış bozukluğu olabilir. Büyüme hormonu yetersizdir. Ebeveyn çocuğa ilgisiz, hatta dışlamış olabilir. Ailede alkol, uyuşturucu kullanımı olabilir. Ortamdan uzaklaştırılınca hem hormonların salgılanması hem de boy uzaması normalleşir.

Tip 3: Üç yaş ve sonrasında görülür
Aile içi stres vardır ancak ebeveynler çocukları dışlamaz. Ebeveynlerde suçluluk duygusu vardır. Büyüme hormon salgısı bozulmamıştır. Aileye psikososyal destek vermek yararlı olabilir.