Çocuk teslim merkezleri kurulacak

Akşam Gazetesi'nden Merve Oruç Yılmaz'ın haberine göre bu konu ile ilgili yeni bir yasa tasarısının görüşüldüğünü belirten Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, buna göre çocukların icra dairesi aracılığıyla teslimine son verilebileceğini ve çocuk teslim merkezlerinin kurulabileceğini belirtti.

Velayet nasıl karara bağlanır?

Türk Medeni Kanunu uyarınca, anne ve babanın evliliği devam ettiği sürece, müşterek çocuklarının velayet hakkını birlikte kullanırlar. Anne babanın boşanması durumunda çocuğun kimin velayetinde kalacağına dair kararı hakim belirler. Yargı sırasında mahkemeye sunulan deliller, gerekli incelemeler ve soruşturmalar, sosyo-ekonomik durum tespitleri yapılır ve uzman pedagog veya sosyal hizmet uzmanlarından bir rapor alınır. Bunlar sonucunda bir karara bağlanır.

ÇOCUĞA NELER OLACAĞI ANLATILMALI

Çocuğun görüşü alınır mı?

Bu konuda Yargıtay’ın son yıllardaki görüşü; idrak gücüne sahip 8 yaş ve üstü çocukların kendisini ifade edebileceğini, velayet davasında çocuğa fikri sorulması gerektiği yönünde.

Zorlu bir süreç… Çocuklar bu durumdan psikolojik olarak olumsuz etkilenebilir…

Çocuk, çiftler arasındaki kavganın ortasında bırakılmamalı. Çocuğa boşanma ve velayete ilişkin bu süreçte ve sonrasında nelerin değişeceği ebeveynleri tarafından anlatılmalı. Anne-baba birbirinden boşanıyor ama çocuk ebeveynlerinden boşanmıyor. Bu nedenle diğer ebeveynle görüşmesi desteklenmeli, uygun koşullar sağlanmalı.

Velayet hakkına sahip olmayan tarafın çocukla iletişimi nasıl olur?

Kişisel ilişkinin ne şekilde kurulacağı hakimin takdir yetkisine bırakılır. Hakim takdir yetkisini kullanırken öncelikle çocuğun yararını gözeterek ana-babanın; çalışma günleri ve saatleri, çalışma koşulları, yıllık izin süreleri, çocuğa olan yakınlığı, kişiliği, yerleşim yeri, yaşadıkları ortam gibi unsurları dikkate alarak karar verir.

Hangi durumlarda bu görüşmeler reddedilir?

Kişisel ilişki sebebiyle çocuğun huzurunun tehlikeye girmesi veya ananın ve babanın bu haklarını kullanırken diğer ebeveynin çocuk ile olan kişisel ilişkisini zedelemesi ve çocuğun eğitilmesini ve yetiştirilmesini engellemesi veya çocuk ile ilgilenmemesi durumunda kişisel ilişki kurma talebi reddedilebilir.

İCRA YOLUYLA TESLİM KONUSUNDA YENİ DÜZENLEME YOLDA

İcra takibi ile çocuğuyla görüşen kişiler var… Neden bu noktaya geliniyor?

Çocuk, çeşitli sebeplerle kişisel ilişki kurmayı reddedebilir. Velayet hakkına sahip ebeveyn çocuğun diğer ebeveynle kişisel ilişki kurmasını istemiyor olabilir veya bu ebeveynin çocuğu kaçırmasını engelleyeceğini düşündüğu için çocuğun icra yoluyla alınmasını istiyor olabilir.

Çocukla kişisel ilişki kurmak isteyen ebeveyn, çocukla ilişkilerinde yanlış tutum ve davranışlar sergiliyor olabilir. Bu sebeplerden ötürü çocukların tesliminin devlet eliyle İcra İflas Kanununda düzenlenmesine neden olur.

İcra yoluyla teslim, icra müdürü ile birlikte Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından görevlendirilen uzman bir pedagog, pedagog bulunmadığı durumlarda ise bir eğitimcinin hazır bulunması suretiyle yerine getirilir. Uzman, çocuğa karşı sorumlu olduğunu ve onun yararını gözettiğini unutmamalıdır.

Peki bu uygulama ne kadar doğru?

Kanaatimce; çocukların icra marifetiyle zorla bir yerden alınıp bir yere götürülmeleri yanlış bir uygulama. Çocuk teslimi sırasında icrai işlemlere katılan pedagogun yetkileri kısıtlı. Oysa pedagoga gitmek istemeyen çocuğa zorla gitmesini engelleyebilme yetkisi verilmeli. Bu konuda yeni bir kanuni düzenleme yapılmakta.

Tasarı halindeki bu düzenlemeye göre; boşanmış çiftlerin çocuklarının icra dairesi aracılığıyla teslimine son verilecek ve yeni düzenleme ile çocuk teslimi için çocuk teslim merkezleri kurulacak ve buralarda istihdam eden personel bu konuda özel olarak yetiştirilecek. Çocuğu göstermemek velayetin değiştirilmesi sebebi olacak, çocuğu göstermeyen taraf eğer nafaka alacaklısı ise geçici olarak nafakası kesilecek. Eğer göstermeyen taraf göstermemekte ısrar ederse, çocuğu göstermeyen taraf hapsen tazyik edilecek.

Velayet değişebilir mi?

Velayete sahip ana veya babanın başkasıyla evlenmesi (Bu evlilikte çocuğun menfaatini etkileyebilecek bir durum olduğunda velayet değiştirilebilir.) Velayet hakkına sahip eşin ölmesi yahut başka bir yere gitmesi gibi nedenlerden dolayı eşlerden birinin istemi üzerine velayet değişikliği olabilir.