Çocuklarda iştah problemi..
Çocuklarda iştah problemi..
Çocuğunuzu zorlamadan yemeğe teşvik edin, beslenme güçlüğünü önleyin...
İştahsız çocuklardaki beslenme güçlüklerini sınıflandırarak çözmeyi hedefleyen Çocuklarda Beslenme Güçlüklerinin Tanımlanması ve Yönetimi Programı (IMFeD: Identification and Management of Feeding Difficulties) Türkiye'de ilk defa tanıtıldı.
İştahsız çocuklardaki beslenme güçlüklerini sınıflandırarak
çözmeyi hedefleyen, ve hekimlerin çocuklardaki beslenme
problemlerini kolay teşhis edebilmesi için Abbott'un destekleriyle
geliştirilen IMFed (Çocuklarda Beslenme Güçlüklerinin Tanımlanması
ve Yönetimi) Programı Türkiye'de de büyük ilgi gördü. Çocuklarda
iştahsızlık konusunda yeni bir bilimsel yaklaşım olarak
değerlendirilen IMFeD Programı, çocuğun beslenmesinde hedefin
eksiksiz beslenme olması gerektiğini savunuyor.
FİZİĞİ İYİ OLSA DA YEMİYOR
Anne veya bakıcıların çocuğu beslerken karşılaştığı ve çocuğun
yemek yeme sürecini olumsuz etkileyen herhangi bir durum beslenme
güçlüğü olarak kabul ediliyor. Dünya genelinde yapılan bazı
çalışmalara göre anne ve babaların yüzde 50-60'ı fiziki durumu iyi
olan çocuklarında beslenme güçlüğü ile karşılaştıklarını
belirtiyor.
Çocuklardaki beslenme güçlüğü, kalori ve besin alımını olumsuz
etkileyerek uzun dönemde olası fiziksel ve psikolojik
komplikasyonlara neden olabiliyor. IMFed Programı'ndan önce
pediyatri uzmanlarına yönelik hazırlanan ve çocukta beslenme
güçlüğünün nedenini ortaya çıkaran herhangi bir teşhis aracı
bulunmuyordu. Araştırmalara göre Türkiye'de annelerin %58'i
çocuklarında beslenme güçlüklerinden şikayetçi oluyor ve bu yüzden
sağlık çalışanlarına başvuruyor.
KÜÇÜK ÇOCUK GÖZDEN KAÇIYOR
Türk Pediyatri Kurumu'nun desteklediği IMFeD Programı'nın
Türkiye ayağında, çocuklarda iştahsızlık konusunda Türkiye'den ve
yabancı uzman hekimler birlikte çalışıyor.
Zirveye katılan George Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi
Pediatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Benny Kerzner,
ailelerin, çocuklarının yemek yememesinden duydukları endişenin
ciddiye alınmasının gerektiğinin altını çizdi. Şimdiye kadar
iştahsızlık sorunun belirlenmesi ve yönetilmesi için sistematik bir
yaklaşımın bulunmadığını kaydeden Prof. Dr. Kerzner, IMFed'in
doktorlar için kullanımı oldukça kolay bir araç olduğunu
belirtti.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof Dr. Benal Büyükgebiz,
çocuklardaki beslenme sorunlarının sınıflara ayrıldığına değinerek,
"Çocukta hangi beslenme güçlüğü olduğunu doğru analiz etmek doğru
çözümleri sunabilmek açısından büyük önem taşıyor. İştahsız olan ya
da yanlış beslenen bir çocuğu sağlıklı beslenmeye yönlendirirken
zorlamak yerine ailecek doğru davranış biçimlerinin benimsenmesi ve
eksiksiz beslenmenin sağlanması çocuğun fiziksel ve psikolojik
gelişimi açısından olumlu sonuç veriyor" dedi. Prof. Dr.
Büyükgebiz, küçük çocuklarda beslenme güçlüğünü engelleyebilmek
için, her sorunun özel bir dikkat ve itina ile yönetilmesi
gerektiğini altını çizdi.
YEMEK SEÇEN ÇOCUK
Yurt dışı ve yurtiçinden bir çok araştırmacı bilim adamının katkısıyla hayat bulan IMFeD Programı, beslenme problemi olan çocukları 6 kategoriye ayırıyor: Birinci kategoride yer alan yemek seçen çocuklar; belirli tat, kıvam, koku ve görüntüye sahip yiyecekleri reddediyor ve zorlandıkları takdirde aşırı tepki gösteriyorlar. Uzmanlar, bu çocukları zorlamanın değil teşvik etmenin gerektiğine değiniyor.
İkinci kategoriye giren "iştahsız ve hareketli
çocuklar" ise yemek yemeye karşı ilgisizler ve kolay
doyuyorlar. Dikkatleri çabuk dağılan bu aşırı enerjik çocuklar, bir
an önce masadan kalkmak istiyorlar. Bu tipte, sofrada keyifli yemek
ritüelinin yüceltilmesi, yemek disiplini ve dikkat terbiyesi
başvurulması gereken yollar olarak belirtiliyor.
"İştahsız olarak değerlendirilen normal çocuk" ise
diğer kategorilerin aksine aslında ihtiyaç duyduğu kadar yemek
yiyen sağlıklı bir çocuk portresi çiziyor. Normal olarak sevdiği ve
sevmediği bazı besinler olan bu çocuk tipi, annesi tarafından daha
çok yiyen başka çocuklar ile karşılaştırıldığı için yanlış bir
şekilde iştahsız olarak değerlendiriliyor. Bu çocuklarda,
doktorların aileye güven vermesi ve ailenin rahatlatılması yüksek
önem taşıyor.
YEMEKTEN KORKAN ÇOCUK
Beslenmeye karşı şiddetli direnç gösteren, ağlayan ve ağızlarını açmayı reddeden çocuklar ise yemek yemekten korkan çocuk kategorisine giriyor. Bu çocuklar yemek yememek için ellerinden geleni yapıyor. Bu çocuklar için kademeli duyarsızlaştıma yöntemi iyi sonuç veriyor. Gerekli durumlarda, beslenmelerini eksiksiz bir destek ile tamamlamak gerekiyor.
"Organik hastalığa bağlı iştahsız çocuk"
sınıfında yer alan çocuklar için iştahsızlık, bilinmeyen başka bir
sorunun göstergesi olarak ortaya çıkıyor. Bu çocukların
iştahsızlıklarının altında yatan esas sorunu bulmak çocuğun sağlığı
açısından büyük önem taşıyor.
Son olarak, genel anlamda içe kapanık ve keyifsiz çocuklar
"iştahsız ve içine kapanık çocuk" sınıfına dahil
ediliyor. Bu tür çocukların iştahsızlıklarının temelinde çoğu zaman
anne-baba ayrılığı veya kendisine bakan kişilerden yeterince ilgi
görememe gibi problemler yatıyor. Bu durumlarda ebeveyn/bakımveren
çocuk ilişkisini ayrıntılı biçimde ele alıp olumsuzlukları
gidermek gerekiyor.
İŞTAHSIZLIK GELİŞİMİ ÖNLÜYOR
Uzun süren beslenme güçlüğü; yeterli derecede gelişememeye,
iştahsızlığa ve ciddi fiziksel sonuçlara yol açabiliyor.
Araştırmalar aynı zamanda endişeli anne ve babaların zorlayıcı
beslenme methodlarına başvurmaları sonucunda çocuk ile aralarında
duygusal problemler yaşayacaklarını gösteriyor.
Abbott Türkiye, IMFeD Programı ışığında çocuklardaki beslenme
güçlükleri ile ilgili doktor ve eczacılar ile işbirliği içerisine
girerek iştahsızlık ve beslenme güçlükleri ile ilgili eğitimler
planlıyor.
Bu program ile çocukları beslenme alışkanlıklarına göre
sınıflandırırken, bir çocukta birden fazla beslenme güçlüğüne
rastlanabileceğini de unutmamak gerekiyor. Herhangi bir beslenme
güçlüğü ile karşılaşıldığında, çocuğun eksiksiz beslendiğinden emin
olunmasını sağlayacak bir gıda takviyesini seçmek gerekiyor.
Eksiksiz beslenme, çocukların büyüme ve gelişimi için gereken tüm
makro ve mikro besin gruplarının, gereken miktarlarda alınması ile
sağlanıyor.
AKŞAM İNTERNET SİTESİ