Çocuklarda konuşma gecikmesi

Çocuğun konuşma becerilerinin akranlarına göre belirgin derecede geri kalmasıdır. Gelişimsel aşamalardan birisidir. Konuşma geriliğiyle ilgili Dora Hospital Çocuk Hastalıkları ve Çocuk Sağlığı Uzmanı Uzm.Dr.Duygu Bilgin'den aldığımız bu faydalı bilgileri sizlerle paylaşmak istedik.

Aylara göre konuşmanın normal gelişimi:

    2. ay mırıldanma, yabancılara gülücük sese yönelme
    3. ay anlamlı olmayan sesler çıkarma
    4. ay gülme
    6.ay sesli harfleri tekrar etme
    9.ay sessiz harfleri tekrar eder
    12.ay tek kelimeleri söyler
    15.ay eliyle gösterip anne baba dışında kelimeleri söyler
    18.ay 10 kelimeye kadar söyler
    21.ay iki kelimeli cümleler
    24.ay ihtiyaçlarını anlatacak kadar en fazla 3 kelimeli cümleler kurar
    30.ay kendini ben diye tanımlar ve adını bilir
    36.ay sayıları bilir konuşmaları anlaşılır olur
    4 yaş olayları hikâyelendirir


KONUŞMA GERİLİĞİ SEBEPLERİ

    Anatomik sebepler
    Beyin hasarı
    Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar
    Mikrosefali ( baş çevresi küçüklüğü )
    Yarık damak
    Enfeksiyonlar
    Menenjit
    Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonu
    Kimyasal ajanlara maruz kalma
    Gebelikte alkol kullanma
    Yenidoğan sarılığı
    Travma
    Kafa travması
    İntrakaranial kanama
    Damar tıkanıklığı ile seyreden hastalıklar
    Metabolik
    Otizim
    Noromüsküler gelişim hastalıkları
    Çevresel


En sık görülen nedenleri

    zekâ geriliği
    işitme kaybı
    gelişimsel dil becerileri kaybı
    otistik hastalılardır


KONUŞMA GERİLİĞİNE YAKLAŞIM

Konuşma geriliği olan çocuklarda konuşmaları algılanmasında ve sesleri duymasında problem olmadığı tespit edilmelidir. Detaylı bir muayene sonrası başka becerilerinde gecikme olup olmadığı belirlenir. Genetik, metabolik, kas sinir hastalığı açısından araştırılır. Bulunan konuşma geriliğine yönelik tedavi planlanır.

KONUŞMA GERİLİĞİNDE KLİNİK İPUÇLARI

    Çocuğun ilk sözcüğünü, anlamlı sözcüğünü ve anlaşılır konuşması ne zaman söylediği
    İşitme ve görme problemi varlığı
    Nörolojik gelişimi normal mi?
    Çocukta gelişme geriliği varlığı
    Konuşmasında normalden sapma var mı? ( otizm bulgusu olabilir )
    Ailesel yoksunluk, ilgisizlik var mı?
    Ailesel bilinen hastalık varlığı
    Konvülsiyon hikâyesi varlığı


MUAYENE BULGULARI

    Baş çevresinde büyüklük veya küçüklük varlığı
    Anormal yüz görünümü varlığı
    Şekil bozukluğu olan kulak ve göz varlığı
    Kulak zarında bozulma
    Sosyal bozukluk içine kapanıklık korku ve tedirginlik hali
    Sosyal çevre ile uyumsuzluk ilgisizlik kendine has ayrı bir hayatta yaşama
    Beslenme bozukluğu ve büyüme gelişme geriliği varlığı
    Koordine hareket bozukluğu
    Çocukta halsizlik zayıflık çabuk yorulma


TANISAL TESTLER

    Davranışsal odyometri
    Kranial MRI veya CT
    Genetik araştırma
    Metabolik tarama testleri
    EEG
    Odiyometri
    Dil beceri tarama testleri


Anne babanın çalıyor olması, çocukları ile yeterli vakit geçirmemeleri, bebekliklerinde onların çıkardığı seslerle yanıt vermeleri veya anlaşılır kelimelerle konuşmaması, çocuklarla kendi dilini konuşamayan yabancı bakıcıların veya konuşma bozukluğu ve ses tonu düşük yaşlıların bakması, çocuklarda konuşma gelişimini etkileyen faktörlerdir.

Konuşma diliniz anlaşılır ve normal olmalı. Bebeğinizin dili ile iletişime geçmeyin. Öğretmek istediğiniz kelimeyi bir şarkı içerisinde tekrar ederek ve ona söyletmeye çalışarak söyleyin. Dil kaslarının gelişimi için sulu gıdalardan pürtüklü gıdalara zamanında geçin.

Yanak dudak ve ağız kenarındaki kaslara ufak ufak dokunarak kasların gelişimini sağlayın. Kelimeleri anlaması için şekilli skalalar kullanın ve kitap okuyun. 2 yaşına kadar anlamlı tümce kullanmayan ve 3 yaşına kadar konuşması anlaşılamayan hastaların mutlaka altta yatabilecek hastalıklar açısından değerlendirilmesi gerekir.