Gebelikte Sağlıklı Yolculuk Önerileri

Anadolu Sağlık Merkezi''nden Kadın Hastalıkları Uzmanı Op.Dr. Nuri Ceydeli, seyahate çıkacak anne adaylarına dikkat etmeleri gereken noktaları anlattı. Gebe kadın için en ideal seyahat zamanı 18-24. haftalar arasıdır, çünkü bu dönemde spontan düşük veya erken doğum riski en azdır.

Son üç ayda evden uzaklaşmak, oluşabilecek hipertansiyon, flebit, erken doğum riski olasılığında doktora ulaşmak zor olabileceğinden çok doğru değildir. Uluslararası yolculuklarda risk faktörleri; gebeliğin kendisine ait, genel risk faktörleri ve gidilen bölgedeki potansiyel riskler olmak üzere 3 gruba ayrılır.

Gebeliğe ait risk faktörleri:

1. Düşük hikayesi
2. Rahim ağzı yetmezliği
3. Geçirilmiş dış gebelik veya erken doğum hikayesi
4. Plasental anomaliler, vajinal kanama, çoğul gebelik
5. 35 yaşından yaşlı veya 15 yaşından küçük anne adayları

Genel risk faktörleri:

1. Tromboemboli hikayesi
2. Pulmoner hipertansiyon, ciddi astım
3. Kalp kapak hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, böbrek yetmezliği

Potansiyel riskli bölgelere yolculuk

1. Yüksek irtifalar (2500 metrenin üstüne çıkmak tehlikelidir.)
2. Gıdalardaki bozukluklar
3. Böcek ısırıkları
4. Seyahat edilen bölge için canlı aşı yapılma zorunlulukları

Uzun yola çıkmadan önce adet rötarı söz konusu ise ilk olarak dış gebelik olmadığı teyit edilmelidir. Eğer sağlık sigortası varsa gidilen bölge için ekstradan teminat alınıp alınmaması gerekliliği öğrenilmelidir. Gidilecek bölgedeki tıbbi olanaklar ve hastane şartları araştırılmalıdır. Eğer yolculuk uzun sürecekse bu esnada gidilemeyecek tıbbi kontroller ve yaptırılmayacak testlerin riskleri gözden kaçırılmamalıdır. Gebe olmayan kişileri bile etkileyen rutin yolculuk sıkıntıları olan hazımsızlık, halsizlik, mide yanmaları, uyku düzensizlikleri, vaginal akıntı, bacak krampları, sık idrara çıkma ve hemoroid problemleri görülebilir. Yolculuk boyunca gaz üreten yiyecek ve içeceklerden uzak durmak gerekir.

Uçakla yolculukta dikkat edilmesi gerekenler:
Özellikle uçak yolculuklarında kabin içi basınçları kontrollu olduğundan 36.haftaya kadar uçakla yolculuk yapmakta sakınca yoktur. Uluslararası uçuşlarda uçak firmalarının kurallarına göre değişmekle birlikte 32-35. haftalar arası seyahat edilebilir. Eğer kabin basıncı düşerse bebeğin kanının oksijenlenmesi etkilenebilir. Annenin ciddi kansızlığında yolculuk tehlikeli olabilir. Bir gebenin uçakta aldığı riskler gebe olmayan kişiyle aynıdır. Buradaki en önemli sorun hareketsizliğe bağlı bacaklarda oluşan kan dolaşım bozukluklarıdır. Bunun için periyodik olarak hareket etmek gerekir.

Uçak içinde her yarım saatte bir ayağa kalkarak bir süre hareket edilmelidir. Uçuş esnasında bol sıvı alarak kan yoğunluğunun artıp damar tıkanıklığı yapma riski azaltılmalıdır. Mutlaka yolculuk süresince emniyet kemerine bağlı kalmalıdır. Gebe iken havaalanı güvenlik kapılarından mümkünse geçmemek daha doğrudur, çünkü doğacak bebeklerde çeşitli kan hastalıkları olasılığını arttırmaktadır.

Arabayla yolculukta dikkat edilmesi gerekenler: Araba kullanırken gebenin emniyet kemerine bağlı kalması bebek üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye sahip değildir.

Herhangi bir kaza esnasında bebeğin ölümüne sebep olabilecek bir yaralanma, zaten anne hayatını da tehdit edecektir. Otomobil kullanırken 3 noktadan bağlı emniyet kemerlerinin kullanılması gereklidir. Bu kemerin alt kısmının gebenin karnının alt kısmından geçmesi ve mümkün olduğu kadar rahat olması önemlidir. Kemerin üst tarafı ise memelerin arasından geçecek şekilde olmalıdır. Aynı zamanda araçlardaki havayastıkları devre dışına çıkarılmamalıdır.
Genel yolculuk esnasında belki de en önemli risk geçirilecek bir infeksiyon ve oluşabilecek bir komplikasyon ile baş etme zorluğudur.

Vajinal kanama, ciddi baş ağrısı, karın ağrısı, karında kasılma, su kesesinin açılması, görme problemleri hemen bir doktora başvurmayı gerektirir. Temiz olmayan su ve gıdaların tüketiminden, barsak infeksiyonlarından özellikle kaçınılmaldır. Bu sebeple nereye ve nasıl yolculuk yapılırsa yapılsın, mutlaka öncesinde gebeliği takip eden doktorun fikrini ve önerilerini almak doğru olacaktır. Bu ideal şartlarda bir gebe istediği gibi keyifle yolculuk yapabilir.