Hafızayı güçlendirmek ve demansla mücadele için neler yapılabilir?

Independent Türkçe'nin habere göre ortalama bir insanın beyni 40 yaşından sonra her 10 yılda yaklaşık yüzde 5 küçülüyor. Bu durumun, hafıza ve odaklanma üzerinde büyük etkisi olabiliyor.

Dünya genelinde beyinle ilgili rahatsızlık yaşayanların sayısı da artıyor. Örneğin 2020'de 54 milyon insanda Alzheimer veya demans görüldü. Bu sayının artmasının beklendiğini söyleyen beyin uzmanı Marc Milstein, "Ciddi zihinsel gerileme, yaşlanmanın kaçınılmaz bir parçası olmak zorunda değil" dedi.

Sinirbilimci, yaşam tarzının hafızayla ilgili hastalıklarda genetikten daha büyük etkisi olduğunu ifade etti.

Dr. Milstein'in hafızayı güçlendirmek ve demansla savaşmak için belirlediği 7 sıkı kural şöyle:

Tansiyon ve kolesterolü kontrol altında tutun

Felcin en önemli sebeplerinden biri olan yüksek tansiyon kalp kasını zayıflatabiliyor. Kan basıncı değerinin 120/80'den yüksek olmaması gerektiğini vurgulayan Milstein, kolesterolün de hem beyin hem sinir sistemi sağlığı üzerinde önem arz ettiğini vurguladı.

Amerikan Kalp Derneği, kolesterolün 4-6 yılda bir ölçülmesini öneriyor.

Şekere dikkat edin

Sinirbilimci, kan şekerinin beynin ana yakıtı olduğunu söyledi:

Yeterli olmaması enerjinizi bitirir. Çok fazla şekerse kan damarlarını ve dokuyu yok ederek hem erken yaşlanmaya hem de kardiyovasküler hastalıklara yol açabilir.”

"Şeker değil, aşırı şeker düşman" diyen Milstein, vücuda şeker sokmanın kolay olduğunu vurguladı. İnsanların beslenmesine dikkat etmesine rağmen şekerin genellikle paketli gıdalarla vücuda girdiğini belirten Milstein, şekerin şuralarda saklandığını açıkladı:

* Dekstroz
* Fruktoz
* Galaktosidaz
* Glikoz
* Laktoz
* Maltoz
* Sakkaroz

Kaliteli uyku önemli

2014'te yapılan bir araştırma, uyku apnesinden mustarip kişilerde hafıza kaybı riskinin, diğer kişilere göre ortalama 10 yıl önce arttığını gösterdi. Sağlıklı beyin 7-9 saat uykuya ihtiyaç duyuyor. Kaliteli uyku için şunlar yapılabilir:

* Yatma ve uyanma programı hazırlayın
* Yatmadan bir saat önce cihazları kapatın
* Yatmadan önce hafif müzik dinlemek veya nefes egzersizi gibi rahatlatıcı faaliyetler gerçekleştirin
* Uyandıktan sonra mümkün olan en kısa sürede dışarı çıkıp güneş ışığı alın

Besleyici yemekler tüketin

Sinirbilimci Milstein somon gibi yağlı balıklar, avokado, kuruyemiş önerdi. Ayrıca roka, brokoli ve karalahana gibi sebzeleri de tavsiye etti.

Sigara içmeyin

Sigara içenlerde demans riski, içmeyenlere göre yüzde 30 daha fazla. Sigara dumanı ayrıca etraftakileri de riske atıyor. Pasif içicilerin maruz kaldığı kimyasallar kansere yol açabiliyor ve beyne zarar verebiliyor.

Sosyal ilişkiler kurun

Yazın yayımlanan bir çalışmaya göre düzenli olarak akşam yemeği gibi sosyal etkinliklere atılan 55 yaş üstü kişilerin hafızasını kaybetme riski daha düşük. Bu, tüketilen gıdaların değil sosyal ilişkilerin etkisiyle gerçekleşti.

Beyin uzmanı, şu küçük jestlerle beyne iyi gelen serotonin ve endorfin gibi kimyasalların salgılanabileceğini belirtti:

Başkalarına iyi dilekler dileyin

* Karşılık beklemeden iltifat edin
* Genelde görüşmediğiniz birine telefon edin
* Sürekli yeni beceriler öğrenin

Güçlü bir hafıza için öğrenme becerilerini geliştirmek ve yeni bilgi edinmek önemli. Milstein kitap okumak ve futbol oynamak gibi zihinsel ve fiziksel aktivitelerin yapılmasını istedi.