İleri yaşlarda gebelik
İleri yaşlarda gebelik
İleri anne yaşı dendiğinde 35 yaş ve üzerinde olan anne adayları
anlaşılmaktadır. Yaş ile birlikte kadının gebe kalma potansiyelinde
azalma başlar. 40'lı yaşlarda gebe kalma olasılığı %50 civarında
azalır. 40'lı yaşlarda gebelik planlanırken kişinin genel sağlık
durumu da büyük öneme taşır. İleri yaşta gebe kalan pek çok kadın
sağlıklı bebekler dünyaya getirmesine rağmen komplikasyonlar
açısından risk, genç anne adaylarına göre oldukça yüksektir.
İleri yaş gebeliklerinde en çok korkulan komplikasyon kromozom
anomalili bebek doğurmaktır. Bunlardan en sık görüleni zekâ
geriliği ile birlikte bazı kalp ve organ anomalileri içeren Down
Sendromudur. Ancak gebelik esnasında yapılan prenatal testler,
özellikle amniyosentez ve korion villus biopsisi ile bu bebekler
tanınabilir.
İleri yaştaki anne adaylarını ilgilendiren tıbbi
durumlar
Tüm insanlarda yaşla birlikte bazı hastalıkların görülme sıklığında
da artış olur. Bu hastalıklar arasında en önemlileri ve en sık
görülenleri şeker hastalığı ve hipertansiyondur.
Diyabet: Genelde yaş ile birlikte diyabet görülme sıklığı artar.
Özellikle tip 2 diyabet gebelikte bazı istenmeyen durumları
beraberinde getirebilir. Diyabetik anne adayları preeklempsi
açısından diyabetik olmayanlara göre daha yüksek risk
altındadırlar. Yine bu anne adaylarında düşükler, erken doğum,
plaseta problemleri ve ölü doğumlar normalden daha fazla görülür.
Diyabetik annelerden doğan bebeklerde yenidoğan döneminde daha
fazla probleme rastlanır. Gebelik öncesi şeker hastalığı olmayan
ileri yaşta anne adayları ise Gestasyonel Diyabet adı verilen
gebeliğe bağlı şeker hastalığı açısından dikkatli olmalıdırlar.
Yüksek Tansiyon: Yaşla birlikte artan sıklıkta görülen bir diğer
durumda yüksek tansiyondur. Gebelik öncesi var olan ya da gebelikte
ortaya çıkan yüksek tansiyon ani bebek ölümü, plasentanın erken
ayrılması gibi anne ve bebek hayatını tehlikeye atan sonuçlar
doğurabilir. Yine eklempsi görülme sıklığı ve dolayısı ile kalıcı
hasar bırakan sinir sitemi bozuklukları olabilir.
Yaşla birlikte kanser de dahil olmak üzere pek çok sistemik
hastalığın görülme sıklığı artar. Bu hastalıklar gebeliği olumsuz
yönde etkileyebilir ya da tam tersi bu hastalıklar gebelikten
olumsuz etkilenebilir. İleri yaştaki gebelerin takibi bu nedenle
çok daha dikkatli yapılmalıdır.
Gebelik ile ilgili durumlar
Çoğul Gebelik: Anne yaşının artması ile birlikte çoğul gebelik
şansında da artış olur.
Düşük: Düşüklerin en önemli nedeni kromozomal anomaliler olduğu ve
yaşla birlikte bu anomalilerin görülme sıklığı arttığı için ileri
yaş anne adaylarında düşüğe yaklaşık 4 misli daha fazla
rastlanır.
Anomali: Yaş ile birlikte özellikle down sendromu başta olmak üzere
kromozomal anomali riski artar. Ancak genetik geçiş göstermeyen
yarık damak yarık dudak gibi şekil anomalilerinin görülme
sıklığında artış olmaz.
Dış Gebelik: Yaş ilerledikçe fark edilmiş ya da edilmemiş pelvik
enfeksiyon geçirmiş olma olasılığı artar. Her enfeksyon tüplerde
belirli bir miktar hasar bıraktığından ve yine yaşla birlikte
tüplerin hareket etme potansiyeli azaldığından bu tür anne
adaylarında dış gebelilk daha fazla görülür.
Plasenta: Yaştaki artış ile birlikte plasenta previa sıklığı da
artar. Dolayısı ile kanama daha fazla görülür
Gelişme Geriliği: İleri yaşlarda dolaşım sistemini bozan tansiyon
ve şeker hastalıkları daha sık görüldüğünden bu annelerin
bebeklerinde rahim içi gelişme geriliğine daha sık rastlanır.
Erken Doğum: Gelişme geriliğine neden olan etkenler erken doğuma da
yol açabilir.
Sezaryen: İleri yaş annelerinde komplikasyonlar daha sık
görüldüğünden anne ve bebek hayatını kurtarmak için yapılan
sezaryen operasyonlarına 2-3 misli daha fazla gereksinim olur.
İleri yaşta gebelik planlanırken;
Yüksek tansiyon ve şeker hastalığı gibi genel sağlık problemlerinin
kontrol altına alınması gerekir.
Kilo fazlası var ise bu verilmelidir. Şişman kişilerin
gebeliklerinde problem yaşama şansları daha fazladır.
İleri yaşta anne olma isteği pek çok sağlık riskini beraberinde
getirse de daha olgun olan kadının 20'li yaşlarındaki gebelere göre
çok daha gerçekçi ve bebeğine daha fazla bağlı olma durumu da söz
konusudur.