Konutta kredi yükünü kamu bankaları çekti
Türkiye'de pandemi döneminde en hareketli sektörlerden biri de gayrimenkul oldu.
Türkiye Gazetesi'nden Ö. Faruk Bingöl'ün haberine göre konut satışları 2020 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 11,2 artarak 1,5 milyona ulaştı. Ocak-Aralık 2020 döneminde özellikle ipotekli konut satışında yüzde 72,4'lük artış dikkat çekti. Geçen yıl sadece kredi ile alınan konut sayısı 573 bini aştı. Bundan 1 yıl önce, Haziran 2020'de devreye alınan tarihî konut kredisi kampanyası ile satışta rekorlar kırılmıştı. "0,64 faiz oranı" ve "taksitlerin 1 yıl sonra başlaması" gibi olağanüstü teşvikler, hem konut hayali kuranları hem yatırımcıları hem de sektörü sevindirdi. Bu süreçte kamu bankaları kredi kampanyasında öncü oldu. Geçen yıl toplamda 278,3 milyon TL konut kredisi kullandırıldı. Bunun 183,7 milyon TL'si, yani yaklaşık yüzde 66'sı kamu bankaları tarafından verildi.
YÜK YÜZDE 100 ARTTI
Bugün gelinen noktada ise, yılın ilk dört ayında yüzde 6,5 azalışla 359 bin konut satıldı. Ocak-Nisan 2021'de kredili konut satışı yüzde 55,8 azalışla, 64 bin 730 adet oldu. Bunda yüksek faiz oranları etkili oldu. Konut fiyatlarında da son bir yılda yaşanan ortalama yüzde 32'lik artış yüksek kredi faizi ile birleşince, ev hayali kuranların işi zorlaştı. Bugün en düşük konut kredisi faiz oranı yüzde 1,32 seviyesinde bulunuyor. Geçen yılki süper kampanya oranlarına göre faiz yükünde yüzde 100'lük artış söz konusu... Yüksek enflasyonla mücadele için sıkı para politikası devam ederken; her kesimden konut kredisi faizlerinin düşmesi için beklenti yükseliyor.
SEKTÖR NE DİYOR?
Sektör temsilcileri, yüksek faize rağmen altın ve döviz bozarak ya da senetli de olsa satışların belli düzeyde devam ettiğini, bir faiz kampanyası ile sürecin ivmeleneceğini söylüyor. Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt, konuta duyulan ihtiyacın devam ettiğini belirterek "Aşılamanın ilerlemesiyle özellikle yabancı tarafandaki satışlarda artış hız kazanacak. Faizlerin düşürülmesine yönelik atılacak adımlarla bu süreç daha da hızlanabilir" ifadelerini kullandı. Akkuş Group Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş da "Geçen yıl azalan stokların etkisiyle sektörümüzde üretim faaliyetleri yeniden canlandı. Faiz oranlarında yapılacak yeni bir düzenleme ve geliştirilecek yeni finansman modelleriyle satışlardaki hareketliliği ikiye katlayabiliriz" değerlendirmesinde bulundu. Bahaş Holding Üst Yöneticisi (CEO) Abdüssamet Bahadır ise "Üreticiye ve yatırımcıya sunulacak teşvik ve indirimlerle, hareketliliği daha ileri boyutlara taşıyabiliriz" dedi.
YÜKSEK KÂRDAN FERAGAT ETTİLER
Kamu bankaları, pandemide tek haneli faiz oranlarıyla kredi kullandırarak piyasaya hayat verdi. Kârlarından ciddi anlamda feragat eden kamu bankaları, konut başta olmak üzere birçok sektörü ayakta tuttu. Esnaf ve vatandaşın da imdadına yetişti. Geçen yıl kasım ayından itibaren uygulanmaya başlanan sıkı para politikası, mevduat ve kredi faizlerinde artış getirdi. Bu durum, kamu bankalarının bilançolarına yansıdı. 2021 yılının ilk çeyreğinde üç büyük kamu mevduat bankasının toplam net kârı 1,6 milyar liraya oldu. Geçen yıla göre yüzde 63,7'lik düşüş yaşandı. 2020'nin ilk çeyreğinde söz konusu kâr, 4,4 milyar lira düzeyinde bulunuyordu.