Kozmetikler ve alerji
Kozmetikler ve alerji
2-3 gün sonra yüzünüzde kızarıklık ve kaşıntı başladı ve
gittikçe artan bir dermatit (egzama) tablosu ortaya çıktı… Bu durum
özellikle hanımlar arasında oldukça sık rastlanan bir
talihsizliktir. Kullanılan kozmetik madde allerji yapmıştır. Hem de
“hipoallerjenik” (allerji yapma ihtimali zayıf)
olduğu halde. Kullanılan ürün hipoallerjenik değil ise, ciltte
dermatit oluşturma riski şüphesiz daha da fazla olacaktır.
Kozmetikler niçin dermatit yapıyor?
Sağlık ve güzelleşmek için kullanılan bu ürünlerin cilde zarar
vermeyecek şekilde üretilmesi gerekmez mi? Bu maddelerin denetimi
yok mu? Ne yazık ki ülkemizde gıda maddelerinin üretimi bile
kontrol ve denetim altına alınamamıştır ve kozmetikler için böyle
bir beklenti içinde olmak fazlaca “iyimserlik” olacaktır. ABD ‘de
yapılan araştırmalarda kozmetik maddeler içinde 2983 adet kimyasal
madde olduğunu ve bunların 884 tanesinin toksik özellikte olduğu
belirlenmiştir.
Kozmetiklerle allerji nasıl gelişir?
Bu konu tamamen kişinin cilt yapısı ve bağışıklık sistemi ile
ilişkilidir. Bağışıklık sistemi organizmayı yabancı maddelerden
korumak üzere programlanmıştır. Bunlar genellikle bakteriler,
virüsler ve
tümörleşen hücrelerdir. Bağışıklık sistemi hergün hücrelerimizi
adeta tek tek kontrol ederek vücudun “sağlık durumunu” idame
ettirir. Maalesef bazı kişilerde kozmetikler ve sanitasyon
maddeleri (ör: sabun) içindeki partiküller zararlı madde olarak
algılanır ve vücutta bunlara karşı
“dermatit” ile sonuçlanacak reaksiyon (tepkime) başlatılır.
Kozmetikler 2 farklı dermatite neden
olur:
“Allerjik kontakt dermatit” ve “İrritan kontakt dermatit”.
Birincisi adın da anlaşıldığı gibi doğrudan doğruya kozmetiklere
allerji gelişmesiyle ortaya çıkar. Önceden herhangi bir allerjen
maddenin teması ile duyarlanmış deriye aynı maddenin tekrar temas
etmesi ile ortaya çıkan bağışıklık sistemi aracılıklı bir
reaksiyondur. Kontakt dermatit tanısı konan hastaların yaklaşık %
25-30 kadarını allerjik kontakt dermatit oluşturmaktadır. Allerjene
karşı gelişen duyarlılık haftalarca, yıllarca
hatta çoğu kez bütün bir ömür boyu devam edebilir. Allerji gelişmiş
olan maddeye her temas edildiğinde, dermatit bulguları ortaya çıkar
İrritan kontakt dermatit ise kozmetik ve sanitasyon ürünleri
içindeki “tahriş edici” maddelere bağlı olarak ortaya çıkar. Deriye
dışardan temas eden
bir takım tahriş edici maddelerin oluşturduğu immünolojik olmayan,
yani bağışıklık sistemi tarafından başlatılmayan reaksiyonlardır.
Tüm kontakt dermatit olgularının ortalama %70’ini oluşturur.
Maddelerin toksik etkisine bağlı olarak ortaya çıkar. Önceden
duyarlılık kazanılmış olması
gerekmez ve maddeyle ilk kez temas edilmesi sonrasında bile meydana
gelebilir.