Kulaklıkla müzik dinleyenler..
Kulaklıkla müzik dinleyenler..
Müzik dinlemek ve video izlemek için kulaklık kullanmanın sağlığa zararlı olup olmadığını bir kez daha düşünmek gerekiyor.
Memorial Etiler Tıp Merkezi KBB Bölümü’nden Op. Dr. Atilla Şengör,
sesin şiddeti ve süresinin işitme sorunları açısından büyük önem
taşıdığını belirterek, kulaklıkla yüksek sesle müzik dinlenmenin
olumsuz etkileri olduğunu söyledi.
Sesin şiddeti ve dinleme süresi önemli mi?
Yüksek sesle müzik dinlemek amacıyla kulaklık kullanılması, erken
yaşlarda işitme kaybı için bir risk faktörü olabilmektedir.
Kullanıcıların bu riski en aza indirebilmesi için bazı önlemler
alması gerekmektedir. Yapılan araştırmalar, 85 desibel şiddetindeki
seslere 8 saatten fazla maruz kalınmasının kulak sağlığına zararlı
olduğunu göstermektedir. Bu süreler 88 desibel için 4 saat, 91
desibel için 2 saat ve 100 desibel için 15 dakika şeklinde
örneklendirilebilir. Taşınabilir müzik dinleme cihazlarının
maksimum ses seviyeleri 120 desibel ses düzeyinin üzerine
çıkabilmektedir. Bazı araştırmalarda, kulaklıkla 1 saat süreyle
yüksek seviyelerde müzik dinleyen çocuklarda yapılan işitme
testlerinde 5-10 desibel geçici işitme kayıpları gözlendiği
belirtilmektedir.
Ses şiddeti kulağı nasıl etkiliyor? İdeal düzey kaç
olmalı?
Ses şiddetine bağlı olarak gelişen akustik
hasar, tipik olarak iç kulakta “salyangoz” adı verilen bölümdeki
işitme hücrelerinde veya sinirlerinde meydana gelir. Buna ek olarak
bireylerde bildikleri veya farkında olmadıkları bazı sistemik
hastalıkların varlığı, iç kulağı işitme kaybına daha yatkın hale
getirebilir. Gençlerin büyük bir çoğunluğu yüksek sesle müzik
dinledikten sonra kulakta çınlama, uğultu ve işitmede azalma gibi
belirtilerle karşılaşıp, genellikle bunu geçici bir durum olarak
görmektedir. Oysa bu tip belirtiler kalıcı bir hasara işaret ediyor
olabilir. Bu durumda ses şiddetini azaltmak veya müzik dinlemeye
bir süre ara vermek gerekmektedir. Konuşma sırasında karşıdaki
kişiyi anlamakta güçlük çekilmesi ve arka plandaki seslerin
duyulmasında zorlanma da yüksek sesle uzun süre müzik dinlenmesi
sonucu ortaya çıkabilecek sorunlardır. Bu durumları önlemek için
kullanım sırasında cihazın en yüksek ses seviyesinin 80%’i kadar
olacak şekilde günde en fazla 90 dakikayı aşmamak uygun olur. Daha
uzun sürelerde dinlemek isteniyorsa ses seviyesi 60%’ı
geçmemelidir.
Uğultu ve çınlama varsa ne anlama geliyor?
Yüksek ses nedeniyle gelişen hasara bağlı iç kulak tipi işitme
kaybı, yavaş ve sinsi ilerleyen bir durumdur. Uğultu ve çınlama
gibi erken belirtiler de kişi tarafından önemsenmeyebilir. Ancak
işitme kaybı, kişinin çevre ile iletişimi bozulunca göze çarpabilir
ve bu durumda da çok geç kalınmış olabilir.
Kulaklığın modeli önemli mi?
Cihazın ürettiği sesler kadar, kulaklıkların tipleri de önem
taşımaktadır. Hangi kulaklık tipinin daha güvenli olduğu konusu
dışarıdan ses alıp almaması ile ilgilidir. Çevredeki gürültü
yükseldikçe kullanıcılar cihazlarının sesi yükseltilmektedir.
Araştırmalara göre kanal içi kulaklıklar, kulak içi veya kafa üstü
kulaklıklardan daha düşük seviyelerde sesle tatmin sağladıklarından
daha güvenli olarak kabul edilmektedir. Prensipte dışarıdan en az
ses alan kulaklıklar tercih edilmelidir. Kulaklıkların tek taraflı
kullanılması da uygun değildir. Alışkanlık gereği tek kulaklık
kullanımı ya da kulaklığın diğer tekinin bir başkasına verildiği
durumda ses yine yükseltilmekte, bu da işitme için riski
artırmaktadır.
Kulakta uğultu, çınlama, işitme kaybı gibi belirtiler ortaya
çıktığında vakit kaybetmeden KBB uzmanına başvurulmalıdır.
Çevresel Gürültü (dB:desibel: ses şiddeti)
Telefon çevir sesi 80dB
Trafik gürültüsü (arabanın içinde) 85dB
Metro (70 metre mesafeden) 95dB
Kesintisiz ses seviyelerinde işitme kaybı
El matkabı 98dB
Çim biçme makinası (1 metreden) 107dB
Kulakta acıma başlaması 125dB
Kısa süreli/Ani şiddetli seslerde kalıcı işitme kaybı
Jet motoru (30 metreden) 140dB
Silah patlaması 165dB
İşitme hücrelerinin ölümü 180dB
AKŞAM İNTERNET SİTESİ