Medyaya Google engeli TBMM gündeminde: "Haber alma hakkı tehdit altında"

MedyaRadar'ın haberine göre dünyanın en büyük arama motoru Google'ın Türkiye’nin haber listelemelerine ilişkin algoritmasını değiştirmesinin ardından birçok medya kuruluşunun haber trafiğinde azalma yaşadı. Halkın haber alma özgürlüğünün tehdit altında olduğunu belirten Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Diyarbakır Milletvekili ve TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Üyesi Sevilay Çelenk, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığına konuya ilişkin olarak soru önergesi verdi.

"Bağımsız gazetecilik yapan medya kuruluşlarının ekonomik varlığı tehdit altında!"

Soru önergesinin gerekçesinde "Son dönemde Türkiye'deki bağımsız medya kuruluşlarının özellikle Google platformlarında, ‘Google Haberler’ ve ‘Keşfet’ sekmelerinde görünürlüklerinin ciddi şekilde azalması, bu kuruluşların dijital trafiğinde yüzde 60 ila yüzde 80 oranında bir düşüşe neden oldu. Bu gelişmenin bağımsız gazetecilik yapan medya kuruluşlarının ekonomik varlığını tehdit etmektedir" ifadelerini kullanan Çelenk, devamında da şunları kaydetti:

"Bu durum, basın özgürlüğü ve yurttaşların haber alma hakkı açısından ciddi endişeler yaratmakta ve bağımsız gazetecilik yapan medya kuruluşlarının ekonomik varlığını tehdit etmektedir. Aynı içeriklerin bağımsız medya kuruluşlarında düşük trafik alırken büyük medya kuruluşlarında yüksek trafik görmesi, bu müdahaleyi şüpheli hale getirerek sorgulanmasına yol açmakta ve medyada tekelleşme riskine dair ciddi endişeleri beraberinde getirmektedir."

"Açıklama yapılmaması şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinde eksikliktir!"

Çelenk ayrıca, "Google Türkiye temsilciliğinin bu trafik düşüşlerine ilişkin ne kamuoyuna ne de etkilenen medya kuruluşlarına herhangi bir açıklama yapmaması, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri açısından büyük bir eksikliktir" eleştirisi getirdi.

“Bu konuda herhangi bir inceleme yapıldı mı?”

Google trafiğindeki düşüş nedeniyle bağımsız gazetecilik yapan kuruluşların reklam gelirlerinin de azalacağını belirten Çelenk, yetkilileri harekete geçmeye çağırdı. Yetkililerin bu konuda herhangi bir bilgiye sahip olup olmadığını soran Sevilay Çelenk, “Türkiye’de faaliyet gösteren bağımsız medya kuruluşlarının, özellikle Google platformlarında ‘Google Haberler’ ve ‘Keşfet’ gibi alanlarda görünürlüklerinin azalmasına neden olan algoritma değişiklikleri hakkında bilginiz var mıdır? Bu konuda herhangi bir inceleme yapılmış mıdır?” diye sordu.

“Bağımsız medya kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya gelecek misiniz?”

Bağımsız medya kuruluşlarının Basın İlan Kurumu'ndan (BİK) ilan alabilmesi için belirli tıklanma ve okunma oranlarını sağlaması gerekiyor. Google’ın bu uygulamasının, bu kriterleri karşılamayı da zorlaştıracağını belirten Çelenk, “Bu trafik kaybı ve görünürlük sorunu nedeniyle mağduriyet yaşayan medya kuruluşlarının yetkilileriyle bir araya gelerek sorunlarını dinlemek ve çözüm yolları geliştirmek için bir planınız var mı?” dedi.

Google Türkiye temsilciliğinin bu trafik düşüşlerine ilişkin ne kamuoyuna ne de etkilenen medya kuruluşlarına herhangi bir açıklama yapmamasına tepki gösteren Çelenk, “Google Türkiye temsilciliğiyle bağımsız medya kuruluşlarının trafik kaybı ve görünürlüğünün azalmasıyla ilgili bir görüşme yapılmış mıdır? Bu konuda tarafınıza temsilcilikten herhangi bir bilgi veya açıklama iletilmiş midir?” sorularını sordu.

“Yerel basın da olumsuz etkileniyor”

Google’daki trafik düşüşü, sadece bağımsız medyayı değil, yerel basının da trafiğini ciddi şekilde azalttı. Bu durumun devam etmesi halinde bağımsız medyanın büyük sorunlar yaşayacağını belirten Çelenk, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu süreç, bağımsız gazetecilik yapan medya ağlarının yanı sıra yerel basını da olumsuz etkileyerek ekonomik sürdürülebilirliklerini ciddi şekilde tehlikeye atmaktadır”

Çelenk'in TBMM Başkanlığı'na bugün sunduğu soru önergesinde şu sorular yer aldı:

'Türkiye’de faaliyet gösteren bağımsız medya kuruluşlarının, Google platformlarında ‘Google Haberler’ ve ‘Keşfet’ sekmelerinde görünürlüklerinin azalmasına neden olan algoritma değişikliği hakkında yetkililerin bilgisi var mıdır? Bu konuda herhangi bir inceleme yapılmış mıdır?

Trafik kaybı ve görünürlük sorunu nedeniyle mağduriyet yaşayan medya kuruluşlarıyla bir araya gelerek sorunlarını dinlemek ve çözüm yolları geliştirmek için bir planlamanız var mı?

Google Türkiye temsilciliğiyle, bağımsız medya kuruluşlarının trafik kaybı ve görünürlük azalmasıyla ilgili bir görüşme yapılmış mıdır? Bu konuda temsilcilikten tarafınıza herhangi bir bilgi veya açıklama iletilmiş midir?

Dijital medya kuruluşlarının Google ve benzeri platformlarda adil bir şekilde temsil edilmesini sağlamak için bir düzenleme veya protokol planlanmakta mıdır? Bu konuda tarafınızca bir çalışma yürütülmekte midir?'