Milyonlarca kişiyi etkileyen 'ekran bağımlılığı'ndan nasıl kurtuluruz?
Hollandalı Psikolog Olivia Brouillette, ekran başında geçirilen uzun sürelerin yakında psikolojide "resmen tanınan bir bağımlılık" biçimi olacağından emin.
IndependentTürkçe'nin haberine göre Insider'a konuşan Brouillette, "Ekran bağımlılığı yakında Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı'na ya da Uluslararası Hastalık Sınıflandırması'na ekleneceğini görebiliyorum" ifadelerini kullandı.
Psikolog, "hem profesyonel hem de kişisel hayatında her yaştan insanda bu bağımlılığı gördüğünü" de belirtti.
Psikologlara göre daha mutlu ve daha üretken olmanızı sağlayacak üç sabah rutini
Uzmana göre ekran bağımlılığının belirtileri arasında uyku bozuklukları, göz yorgunluğu ve baş ağrıları gibi fiziksel durumlar olabilir.
Ayrıca "beyin sisi" diye de bilinen kafa karışıklığı, odaklanma, diğer insanlarla yüzyüze iletişim kurma ve karar vermede zorlanma gibi zihinsel belirtiler de bu bağımlılığa işaret edebilir.
Birçok bilim insanı da vaktinin çoğunu ekran başında ve sosyal medyada geçiren kişilerde kaygı ve depresyon riskinin arttığı görüşünde.
Bu noktada akla şu soru geliyor: "Bu bağımlılıktan kurtulmak için neler yapmalı?"
Brouillette, ekran bağımlısı olduğundan endişelenen kişilerin kontrolü yeniden ele almasını sağlamanın 7 yolu olduğunu söylüyor.
"Kendi nedeninizi bulun"
Her şeyden önce, ekran başında daha az zaman geçirmek için bir neden bulmak gerekiyor. Brouillette, "Bir şeyi yapmak için iyi bir nedeniniz olduğunda, onu devam ettirme olasılığınız daha yüksektir" diyor.
"Belirli şeylere odaklanın"
Psikolog, "Ekran sürenizi bir düşünün ve ardından kendinize hangi sınırları koymak istediğinize karar verin" diye devam ediyor.
Bu sınırların duruma göre değişebileceğini söyleyen uzman, şöyle ekliyor:
Ekran başındaki sürenin çoğu gün içinde harcanıyorsa, ancak işiniz bittiğinde birkaç saat daha sosyal medyada geziniyorsanız, işin sosyal medya yönüne odaklanın.
"Araçları kullan"
Uzmana göre bağımlılıkları azaltmak için destekleyici birçok araç ve uygulama var. Örneğin telefonunuz dikkatinizi kolayca dağıtıyorsa telefona süre kilidi konabilir.
"Yalnız başınıza çabalamayın"
Bu çabayı yalnız başına sürdürmek de zor olabilir. Bu yüzden Brouillette, "Bu konuda hesap vermeniz gereken birini bulun" diyor.
"İkame edecek faaliyet bulun"
Psikolog, "Zamanınızı harcayacak başka bir şey bulun" diye ekliyor.
Örneğin, Huffington Post'ta yayımlanan bir makalede ekran başında geçirilecek sürede yapılabilecek 100 etkinlik ve görev listelenmişti.
Buna göre söz konusu süre zarfında iyi bir kitap okumak veya seveceğiniz bir hobi edinmek mümkün.
"Gerçekçi hedefler belirleyin"
Birçok konuda olduğu gibi ekran sürelerini azaltmada da gerçekçi hedefler belirlemek önemli.
Zira abartılı hedefler koyarak sürekli başarısız olan bireylerin, motivasyonlarını korumada zorlandığı biliniyor.
Brouillette konuyla ilgili şu ifadeleri kullanıyor:
"Hedeflerinizi çok büyük tutarsanız, kendinizi başarısızlığa hazırlarsınız ve hatta pes edebilirsiniz. Küçük, gerçekçi hedeflerle başlayın. Bu bir maraton veya yarış değil."
Brouillette ayrıca, ekran süresini kısaltanların büyük ödüller yerine can sıkıntısıyla karşılaşabileceğine dair uyarıyor.
"Sıkılmaya hazır olun"
"Eğlence kaynağınızın bir ekrana bağlı olmasına alışkınsanız, bıraktığınızda sıkılacaksınız" diyen psikolog, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Bir alışkanlığı kazanmak nasıl zaman alıyorsa, bırakmak da zaman alacaktır."