Soma maden faciasında tazminat skandalı

Sözcü Gazetesi'nden İlker Kılıçaslan'ın haberine göre Manisa'nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014 tarihinde yaşanan ve 301 madencinin hayıtını kaybettiği Soma maden faciasından sonra Geventepe, Atabacası ve Işıklar maden ocaklarından bir çok işçi tazminatsız olarak işten çıkartılmıştı.

Tazminat mağduru madenciler Bağımsız Maden İş Sendikası öncülüğünde 5 Ekim 2019 tarihinde başlattığı mücadele olumlu sonuçlanarak, 28 Temmuz 2020 tarihinde TBMM'de tazminatların ödenmesi konusunda torba yasa çıkartıldı.

Torba yasa içerisinde yer alan 3 bin 334 mağdur madenci için tazminat ödeme listeleri geçtiğimiz günlerde Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından yayınlandı.

TKİ tarafından belirlenen listeler kuruma bağlı Soma'daki Ege Linyit İşletmelerine asılırken, listede Soma katliamının sorumluları olan, ceza alan ve hapiste olan isimlerin yer alması hem madenci ailelerini hem de madencileri derinden yaraladı.

LİSTEDE TUTUKLU SANIKLARIN İSİMLERİ DE YER ALIYOR

TKİ tarafından yayınlanan listede Soma maden faciasına ilişkin davada 22 yıl 6 ay hapis cezası alan ve tutuklu bulunan Soma Kömür İşletmeleri Genel Müdürü Ramazan Doğru, 18 yıl 9 ay hapis cezası alan tutuklu teknik nezaretçi Ertan Ersoy ile davada ceza alan tutuksuz olan 8 kişinin de yer alması dikkatleri çekti.

“MADENCİ AİLELERİ ÖFKELİ”

Bağımsız Maden İş Sendikası, listede bu isimlerin yer almasına tepki gösterdi. Konuyla ilgili açıklamada bulanan Bağımsız Maden İş Sendikası Avukatı Mürsel Ünder, listede Soma maden faciasının sorumluların isimlerinin yer almasının madenci ailelerini derinden yaraladığını söyledi.

Ünder, esas tazminat alması gereken bir çok madencinin listede isminin yer almadığına dikkat çekerek, şunları söyledi;

"2 gün önce ödeme listesi açıklandı. 3 bin 334 kişinin bu listede ismi var. Listede mağdur olan ve işten atılan birçok mağdur madencinin ismi yok. Bunun dışında listede çok çarpıcı isimler yer alıyor. Soma katliamında dosyasında yargılanan sanıkların çok büyük çoğunluğunun ismi yer alması.

Soma davasında 51 sanık yargılandı. 10 isim ceza aldı ve iki kişinin tutuklukları devam ediyor. İş hukukuna göre işverene kusurlu anlamında zarar vermiş işçiler tazminatsız olarak işten atılır. Ama nedense yasaya aykırı davranılarak soma maden faciasının sorumlularını da tazminat ödeyecekler.

Böyle bir şey kabul edilemez. Maden işçileri ve Soma katliamında hayatını kaybeden madencilerin aileleri bu duruma çok öfkeliler. Sanıklar iş hukukuna göre tazminat hakkı hak kazanamayacakken, bunu tazminat hak kazanacak şekilde gereken düzenlemenin yapılması ve bu ödemelerin TKİ üzerinden yapılması vicdanları sızlatmıştır. Bu bir adaletsizliktir. Bir an önce yanlıştan dönülerek liste yeniden düzenlenmeli."

“FAİZ ÖDEMELERİNİN HESABI YAPILMADI”

Ünder ayrıca, hesaplanan tazminatların ana paradan ödendiğini ve faizlerinin hesaplanmadığını dile getirerek, şunları söyledi;

“Şu anda hesaplanan tazminatların ana parası ödeniyor. Faiz ödemelerinin hesabı yapılmamış. Uzun süre tazminatı hesaplanmayan bir işçinin bugünkü değerinden faizi de hesaplanarak ödeme yapılır. Ama listede isimleri yer alan mağdur madencilerimize faizle birlikte değil, anapara üzerinden ödeme yapılıyor. Tazminat mağduru olan ve listede isimleri olan madencilerimizin faiz alacakları da var. Şu anda alanlar eksik para aldılar.”

“YAŞANAN EKSİKLİKLERİ BİLDİRDİK”

Ünder, açıklanan tazminat listelerinde yaşanan aksaklıkları bir rapor haline getirdiklerini ve TBMM'de gurubu bulunan partilerin grup başkanvekilleri ile İçişleri Bakanlığı'na gönderdiklerini ifade etti. Ünder açıklamasına şöyle devam etti;

"Bu keyfi uygulamalara son verilmesi gerekiyor. Buradaki işçiler Soma Katliamından sonra mağdur olan işçiler olduğu tartışmasızdır. Çeşitli oyun ve dalaverelerle TKİ'nin doğru bir şekilde tazminat ödemeleri yapması gerekiyor.

Tazminat konusunda mağdur olan maden işçileri itiraz dilekçelerini sunmaya başladı. Tazminat ödemelerinde yaşanan eksiklikleri ve hatalı durumları bir rapor haline getirip TBMM'de gurubu bulunan tüm siyasi partilerin grup başkanvekillerine gönderdik.

Çıkardıkları yasanın takipçisi olmalarına ve yapılması gerekenlerin bir an önce yapılması yönünde talepte bulunduk. İçişleri Bakanlığı ve TKİ yetkilileri ile görüşme yaptık. Yaşanan hukuksuzlukların bir an önce sona erdirilmesi konusunda taleplerimiz oldu.

“LİSTELER BİR AN ÖNCE YENİDEN DÜZENLENMELİ”

Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Kamil Kartal ise TKİ'ye tazminat listelerinin yeniden düzenlemesi konusunda çağrıda bulunarak, Soma faciasının sorumlularını isimlerinin listeden bir an önce çıkartılması gerektiğini dile getirdi.

Kartal yaptığı açıklamada, “Soma katliamında yargılanan ve ceza alanların isimleri tazminat alacaklarının listesinde yer alıyor. Soma'lı madencilerin katillerine devletin kurumu olan TKİ üzerinden tazminat ödenmeye çalışıyor. Bu konuda çıkartılan torba yasa katiller için değil, katliamın mağduru olan işten çıkartılan madenciler içindir. Asılan listede isimlerini görünce büyük şaşkınlık ve üzüntü yaşadık. Bu listeler bir an önce düzeltilmeli. Ayrıca listede isimleri yer almayan ancak mağdur olan maden işçilerimizin de tazminatlarını ödenmesini talep ediyoruz.” ifadelerini kullandı.