Türkiye'de her 5 çocuktan biri obez!..
Obezite, yetişkinlerde olduğu kadar çocuklar için de büyük bir risk. Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi Endokrinoloji Klinik Şefi Prof. Dr. Zehra Aycan, Türkiye'de her 5 çocuktan birinin normal kilosunun üzerinde olduğunu söyledi. Bu çocukların annelerinin de yüzde 80 oranında obez olduğunu kaydeden Aycan, obezitenin temelinin çocukluk çağında atıldığını vurguladı.
Prof. Dr. Zehra Aycan, yaptığı açıklamada obezitenin çocuklarda erişkinlerden daha ciddi bir sorun olduğunu belirtti. Türkiye'de her beş çocuktan birinin normal kilosunun üzerinde olduğunu kaydeden Aycan, "İlk 1 yaş, 4-6 yaş ve ergenlik dönemi, çocukluk çağının risk gruplarını oluşturuyor. Obezite bu yaşlarda kalıcı olabiliyor. Şişman kalınan süre ne kadar artarsa, riskler de o kadar çok artıyor. Bu sorunun çocukluk çağında halledilmesi gerekir." diye konuştu.
"OBEZ ÇOCUKLAR DEPRESYONA DAHA YATKIN OLUYOR"
Obezitenin çocuklarda fiziksel ve psikolojik birçok soruna neden olduğunu kaydeden Aycan, "Bu çocuklar psikolojik birçok sıkıntı yaşıyor. Kendini beğenmeme, yalnızlık hissi ve benlik saygıları az oluyor. Yedikçe yalnızlaşıyorlar. Bunların sonucunda depresyona daha yatkın oluyorlar. İleride iyi evlilik yapma, iyi iş bulma şansları da daha az oluyor." dedi.
Aycan, karşılaşılabilecek tıbbi sorunlardan bazılarını ise kan yağlarında artış, kalbi yorma, karaciğer yağlanması, şeker hastalığına yatkınlık, ortopedik sorunlar, uyku apnesi, kız çocuklarında yumurtalıklarda kist oluşması riski, erken ergenlik, yüksek tansiyon olarak sıraladı.
"OBEZ ÇOCUK, OBEZ BİREY OLUYOR"
"Çocukluk çağında bu sorunu yaşayan çocukların yüzde 60 ila 70'i erişkin dönemlerde de obez oluyor. Yani obez çocuk obez birey oluyor." diye konuştu.
Batı tipi yaşam tarzı, fast food kültürü, kolalı ve şekerli içecekler, uyku düzensizliği, sportif aktivitelerin azlığı, şehirlerde yeşil alanların azalması, çocukların evde daha fazla vakit geçirmesi, sınav stresi gibi nedenlerin obezitede etkili olduğunu söyleyen Aycan, televizyon ve bilgisayar karşısında geçirilen vaktin uzunluğuna da dikkat çekti. Aycan, "Yapılan araştırmalara göre, televizyon ya da bilgisayarın başında günde iki saatten fazla vakit geçiriyorsanız, obez olma riskiniz artar." dedi.
"TEK ÇOCUKTA OBEZİTE RİSKİ ARTIYOR"
Obezitenin psikolojik nedenlerinin de bulunduğunu kaydeden Aycan, tek çocuk olmanın da önemli bir risk olduğunu vurguladı. Aycan, bu tür ailelerde tüm ilginin tek çocuğu yöneldiğine dikkat çekti. Kardeşi olan çocuğun evde olsa bile oyunla daha hareketli olabileceğini belirtti. Ayrıca, parçalanmış ve stresli aile yapısının bu riski tetiklediğini kaydetti.
Sosyo ekonomik düzeyi yüksek ailelerin çocuklarında obezitenin daha çok görüldüğünü kaydeden Aycan, "Obezite gelir düzeyi ile paralel. Toplumumuzda şişmanlık varlığın bir göstergesi olarak algılanıyor. 'Bir kilo bin ayıp örter' mantığı hala hakim." şeklinde konuştu.
Beslenme alışkanlıklarına dikkat çeken Aycan, "Farklı tarihlerde yapılan araştırmalarda Ankara'da obezite oranı yüzde 15'lerde, Edirne'de ise yüzde 3'lerde. Edirne'de daha az çünkü Akdeniz mutfağı etkisi var. Hamur işinin ağırlıklı olduğu Anadolu mutfağında ise obezite riski daha yüksek." tespitinde bulundu.
Beslenme alışkanlığını annelerin kazandırdığına dikkat çeken Aycan, "Yapılan başka araştırmalara göre obez çocukların annelerinin yüzde 80'i de obez." ifadesini kullandı.
Aycan, çocuğun çok yemesinin problem olmadığını, önemli olanın alınan ve harcanan enerjinin birbirini dengelemesi olduğunu belirtti. Aycan, obezitede harcanmayan fazla enerjinin risk olduğunu aktardı.
İLK ALTI AY SADECE ANNE SÜTÜ
Aycan'ın verdiği bilgiye göre çocukların obez olmamaları için
dikkat edilmesi gerekenler şunlar:
--İlk 6 ay bebeklerin sadece anne sütü ile beslenmesi.
--Bebek doyduktan sonra mamayı bitirmesi için zorlanmaması.
--Kalorisi yüksek yiyeceklerden kaçınılması. Mesela hazır meyve
suları yerine meyve yedirilmesi.
--Şekerli ve gazlı içecekler yerine, su, ayran, sütün tercih
edilmesi.
--Sebze yemekleri, baklagilleri ve taze sebzelerden hazırlanmış
salataları yemek alışkanlığının kazandırılması.
--Günde 3 ana, 2 ara öğünün atlanmaması.
--Yemeklerin yavaş ve çiğnenerek yenmesi.
--Yeterince su içilmesi.
--Servis tabağının, servisten sonra masadan kaldırılması.
--Günde 30 ila 60 dakikadan fazla bilgisayar başında vakit
geçirilmemeli. Televizyon karşısında da 30 dakikadan fazla vakit
geçirmemeli.
--Okullarda beden eğitimi dersleri saatleri artırılmalı.
--Yakın mesafelere yürünmeli, asansör yerine merdiven
kullanılmalı.
--Okullarda geçen yıl yayınlanan kantin yönetmeliğine uyulması.